OĞUZ KAĞAN Türk Mitolojisinde Türklerin birleşip devletleşmesini sağlayan efsanevi atanın adıdır. Ay Kağan’ın oğlu olup iki ayrı kadından Gün, Ay, Yıldız ile Gök, Dağ ve Deniz adlı üçer oğlu olmuştur. Bu çocukların ilk üçü batıya yayılmış olup Bozoklar, doğuya giden diğerleri Üçoklar olarak adlandırılmış, bunlarında dörder oğlu olunca hep birlikte 24 boyluk Oğuz halkını meydana getirmişlerdir.
Bozoklar
- Gün Han (Kayı, Bayat, Alkavlı Avul, Kara Avul)
- Ay Han (Yazır, Döğer, Durdurga, Yapurlı)
- Yıldız Han (Avşar, Kızık, Beğdili, Karkın)
Üçoklar
- Gök Han (Bayındır, Becene, Çavuldur, Çepni)
- Dağ Han (Salur, Eymür, Alayıtlu, Ürügür)
- Deniz Han (Yigdir, Bügdüz Han, Yiva, Kınık)
Anadolu, Türkmenistan, Irak ve İran’a dağılmış göçebe bir Türkmen topluluğu olan Oğuz halkının atası olduğuna inanılan efsanevi karakteri anlatan öyküler Oğuz Kağan Destanı’nın konusudur.
OĞUZ KAĞAN DESTANI
Yenisey yazıtlarında izine rastlanılan, MS 9. yüzyıla dek Şamanist olan Oğuzların Müslüman olmalarıyla İslamî motiflerinde eklendiği (Oğuzname ve Dede Korkut Kitabı gibi) destan Oğuz Türklerinin tarihine ışık tutmaktadır.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016