Site icon Özhan Öztürk Makaleleri

Daphnis

Daphnis ile Chloe. Resim: François Boucher (1703–1770)

Daphnis (Δάφνις; Yunanca ‘defne anlamındaki daphne ‘δάφνη’ kelimesinden) Tanrıların habercisi Hermes’in Sicilyalı bir su perisinden doğan oğlu (Diod. iv. 84) pastoral şiirlerin mucidi kabul edilen pan flüt çalma konusunda yetenekli bir çobandır.

Söylenceye göre doğum sonrası bir defne ağacının altında terk edilen bebek çobanlarca bulunup büyütülmüş adı da ağaca atfen konulmuştur. Ovid’e göreyse İdalı olan çoban (Met. iv. 275) Daphnis (veya Ekhenais, Xenea, Nomia, Lyke) adlı bir periyle aşk yaşarken kıza sadakat sözü vermesine karşın sarhoşluğundan yararlanan bir prenses tarafından baştan çıkarılınca kıskanç peri tarafından taşa dönüştürülmüştür. Bir söylenceye göre Daphnis kendisine flüt çalmayı öğreten Pan’ın sevgilisi olan bir eşcinseldir.

Daphnis ile Chloe

Daphnis ve Chloe (Δάφνις καὶ Χλόη) Yunanlı yazar Longus’un MS 2. Yüzyılda yazdığı 4 kitaplık romanın ve romana adını veren kahramanların adıdır. Lesbos adasında yaşayan biri delikanlı diğeri genç kız iki keçi çobanın aşkını konu alan öyküde birlikte büyüyen iki genç bilmedikleri bir duygu olan aşkla tanışınca ne olduğunu anlayamamış ve yaşlı çoban Philetas’a durumlarını anlatmışlardır. Philetas, gençlere aşkın ne olduğunu anlattıktan sonra tek tedavisinin öpüşmek olduğunu bildirmiştir. Lykaenion adlı bir kadından cinsellik konusunda yardım alan Daphnis öğrendiklerini Chloe üzerinde denemek istemiş, çeşitli zorluk ve maceralardan sonra çift evlenmiştir.

Ayrıca Oku: Daphnis ile Chloe

Romanın Konusu Ço­banlar tarafından bulunmuş iki çocuk olan Daphnis ve Chloe birlikte büyürler. Bir gün Daphnis. Chloe’yi yıkanırken görür ve farkında olmadan ona âşık olur. Başka bir çoban, Dorkon da Chloe’ye tut­kundur. iki genç, Chloe’nin sevgisini ka­zanabilmek için şarkılar söyleyerek birbirleriyle yarışırlar. Kız, Daphnis’i kucak­layarak onu seçer. Bir haydut sırayla, Daphnis ve Chloe’yi kaçırırsa da, sevgililer kurtulurlar. Evli bir kadın, Lykenion, Daph­nis’i sevgi konusunda eğitir; Daphnis de bu bilgileri sevgilisinde dener. Sonunda anne babaları iki genci bulup evlendirirler. Ro­man, konusunun açık saçıkiığma rağmen, kır tasvirleri ve duygulardaki içtenlik yüzün­den değer kazanmıştır.

Daphnis ile Chloe Longus’un bu romanı. Paris Bordone (National gallery), Gerard (Louvre) gibi ressamlara, Dalou ve Cortot (Louv-re) gibi heykeltıraşlara ve halı desencile­rine konu oldu: (Jeaurat’ya göre 1738-1741’ de Gobelins imalâthanesinde yapılan do­kumalar). Kitabın birçok resimli baskısı vardır: Crispin de Pas gravürleri (1626); naip Philippe d’Orleans’m desenleriyle Audran’ın (1714), Scotin’in (1716) tercümeleri; Prudhon’un, Gerard’ın baskıları; (1800 ve 1802); Bonnard’ın (1902) taşbasmaları.

Daphnis ile Chloe (Daphnis et Chloe), Ravel’in üç bölümlü, korolu, koreografik senfonisidir. Libretto ve koreografi: Fokine, dekor ve kostüm: L. Bakst. İlk defa 1912’de Paris Châtelet tiyatrosunda. «Ballets Russes» topluluğu tarafından oynandı (1912). V. Nijinski, T. Karsavina, A. Bolm ve E. Cecchetti başrolleri paylaştı. Ravel’in en önemli eserlerinden biri olan Daphnis ile Chloe büyük bir müzik freskini andırır; renkler zengin, çizgiler kesindir; tonal bi­çime sıkı sıkıya bağlı olan eserde birlik çe­şitli karakteristik motiflerle sağlanır. Bes­teci, konulu balenin ve senfoninin gerekle­rini bağdaştırmıştır. (M.L)

Exit mobile version