Karadeniz ekoloji

Karadeniz’den esen rüzgarlar ve fırtına isimleri

Antik Çağ’da Yunanlı tarihçi Polybios (MÖ 200–118), Kuzey ve Güney rüzgârlarının Kırım ile Sinop arasında yolculuk için zararlı olduğunu, güney rüzgârlarının Pontus’a karşı estiği için Khalkedon ve Hellespontos’a ve ters istikamete olan yolculuklarda işe yaradığını bildirmiştir[1]. Yaşlı Pliny Pontus Euxinos’da güney rüzgârları estiğini[2] bunların doğu ve kuzeydoğunun bulutlarını çektiğini yazmıştır. 19. Yüzyılda ise Bıjışkyan ise kuzey rüzgârının kuzeybatıdan estiği zaman fırtına kopardığını, güney rüzgârlarının ise kış mevsimi öncesinde denizi altüst ettiğini bildirmiştir ki gerçekten de Karadeniz’de lodos ilk ve sonbahar mevsimlerinde son derece şiddetli olup, özellikle Kafkasya sahillerinde denizciler için…

Oku
Halkbilim

Temel ile Fadime: Laz/Karadeniz fıkraları hakkında

Özhan Öztürk Fıkra nedir? Fıkralar, kaynağını gerçek olaylardan alıp, içerdiği nükte, hiciv ve tenkit ögeleriyle insanların dikkatini çekerek, sağduyuya dayalı zarif bir dille ders vermeyi amaç edinen kısa ve öz anlatıların genel adı olup, kolay taşınıp ozan yeteneği taşımayan sıradan kişilerce de yayılabilmeleri sayesinde sözlü halk edebiyat geleneği içerisinde özel bir yere sahiptir[1].

Oku
Halkbilim

Çeşitli kültürlerde ağaçlara tapınma inancı

 Ağaç ilkel toplumlarda tanrı veya tanrıça olarak tapınılan toprağın bir parçası ve temsilcisi olarak görülmüştür. Ağaçların bir ruhunun olduğuna ve yaşam döngüsünün sembolü olduğuna inanılmış, baharda yeşillenip yazın meyve veren, sonbaharda solup kışın yapraklarını döken ağaçlar doğum-yaşam-ölüm süreci ile özdeşleştirilmiştir. 

Oku
Baby with toys
Halkbilim

Çeşitli din ve kültürlerde isim koyma gelenekleri

Neredeyse tüm kültürlerde bir insan veya nesnenin ancak bir ismi oldukça var olduğuna, adının yok olmasının o nesne ve veya insanın yok olmasına sebep olacağına inanılmaktadır. Örneğin Sümer mitolojisinde Tanrı Enki önce her şeyi adlandırmış ardından yaratmıştır. 

Oku
Mingrelians
Karadeniz Tarihi

Lazika Krallığı (Egrisi)

Makale: Özhan Öztürk Özet: Aşağıdaki makale bugünkü Gürcistan’ın sahil kesimi ve hinterlandı ile Osmanlı Lazistanının dahil olduğu sınırlarda Antik Çağ’da varlığını sürdürmüş ve adını Laz halkından almış olan Lazika Krallığı (Egrisi) hakkında ansiklopedik bilgi verilmektedir.

Oku
Karadeniz Tarihi

İskitler: İskit tarihi, İskit kültürü, İskit kabileleri, İskit genetiği

Özhan Öztürk Moğollardan farklı olarak bozkırın batısında yaşayan göçebe bir halk olan İskitler, tarihi kaynaklarda İskitya olarak geçen bugünkü Ukrayna dışında, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan hatta Moğolistan’a dek yayılan bir coğrafyaya dağılmışlardır. Birbirlerinin dilini anlamayan çok sayıda kabileden oluşmasına karşın genelde İndo-İran dillerinden birini konuştukları iddia edilen bu halkın adı kendilerine verdikleri skudat[1] kelimesiyle ilişkili olmakla birlikte, Yunan kaynaklarında Skythai[2] olarak kayıtlıdırlar.

Oku