Kral Arthur Efsanesi, Yuvarlak Masa Şövalyeleri ve Excalibur Sözlüğü
Aşağıda yer alan çalışmam ‘Kral Arthur Efsanesi, Yuvarlak Masa Şövalyeleri ve Excalibur Sözlüğü‘ adını taşımakta olup, Kral Arthur söylencesinde bahsi geçen belli başlı kahraman, karakter, eşya ve mekanların adı verilip tanımlanmaktadır.
Ablach İrlanda’da Avalon’a verilen isimdir.
Ablamor Gaheris ile Gawain’in beyaz geyiğini öldürmesi üzerine onların iki tazısını öldürmüş, çıkan kavga sırasında Ablamor’un karısı araya girince Gawain tarafından öldürülmüştür.
Accolon Morgan le Fay’in aşığının adıdır. Morgan, efsanevi kılıç Excalibur’u çalıp Accolon’a vermiş ve kılıcın sihirli olmayan bir kopyası yapılmıştır. Kral Arthur aldatıldığını anladıktan sonra Accolon’u bir savaşta yenmiştir.
Adeluf 1. Arthur zamanı öncesi Britanya krallarından birisinin adıdır.
- Bazı varyantlarda Arthur’un oğludur.
Adragain Yuvarlak Masa Şövalyelerinden birisinin adı olup, hayatının son günlerini
bir keşiş olarak geçirmiştir.
Aelle Kissa, Kymen ve Wlencing’in babası olan Sakson kralının adı olup, Badon dağında Arthur’un ordusunu yenmiştir.
Aglovale de Galis, Sir Agloval Isle kralı Pellinore’un en büyük yasal oğlunun adı olup tıpkı kardeşleri gibi (Sir Tor, Sir Lamorak, Sir Dornar, Sir Percival) Yuvarlak Masa üyesi bir şövalyedir.
Agned Arthur’un Saksonlara karşı onbirinci zaferini kazandığı dağın adı olup Historia Brittonum’da adı geçmektedir.
Agravain Guinevere ile Lancelot’un ilişkisinin ortaya çıkmasında başrolü oynayan ve Lancelot tarafından öldürülen Yuvarlak Masa Şövalyesi olup, kraliçe Margawse ile kral Lot’n oğlu, Mordret’in üvey Gawain, Gaheris ile Gareth’in öz kardeşidir.
Agrestes Arthur’dan çok daha önce Kamelot kralı olarak adı geçen birisinin adıdır.
Alain le Gros Bron’un oğlu ve İsa’nın kâsesinin (Grail kabı) ikinci koruyucusudur.
Alan Hebron ile Enygeus’un oğlu, Joshua’nın kardeşi olmasına karşı n bazı anlatılarda percival’in babası ve Pellimore’un oğlu olarak da görünmektedir.
Alardine Kral Arthur’un düğün yemeğinde Gawain’e meydan okuyunca öldürülen birisinin adıdır.
Aldan [Kral Arthur Efsa nesi] Galler kaynaklarında Merlin’in annesinin adı olarak geçmektedir.
Aliduke Yuvarlak Masa Şövalyelerinden birisi olup, Lancelot tarafından kurtarılıncaya dek Tarkuin tarafından hapsedilmiştir.
Alisander Baldwin ile Anglides’in oğlu, Alice la Beale Pellerin’in kocası, Bellengerus’un babası olan Arthur’un şövalyelerinden birisidir.
Alliterative Morte Arthure [Kral Arthur Mitolojisi] Arthur’un yaşam ve ölümünü anlatan 15. yüzyıla ait dört bin dizelik manzum destanın adıdır.
Amant Kral Mark ve Bersules ile Tristam’ı öldürmek için yola koyulmuşsa da cinayete katılmayı reddeden bir şövalyenin adıdır. Mark, Bersules’i öldürünce Arthur’un sarayında ona yardımcı olmakla suçlanmış, Mark ile arasında çıkan kavgada öldürülmüştür.
Ambreu Bedivere’nin oğlu olup, Arthur’un sarayında şövalye eğitimi alan çocuklardan birisidir.
Ambrosius Aurelianus Gildas’ın De Excidio Britanniae adlı eserinde (MS 6. yüzyıl) adı geçen bir Briton kahramanın adıdır.
Ambroy Orselet Merlin’de bahsi geçen bir şövalyenin adıdır.
Amesbury Wiltshire’da Stonehenge civarında bir köy adıdır.
Amhar Arhur’un gayrımeşru oğlunun adı olup, babasına bey gibi davranınca öldürülmüştür.
Amhren Bedivere’nin oğlu ve Eneuawg’ın kardeşi olup, Arthur’un kâhyalarından birisidir.
Aminaduk Danimarka kralının adıdır.
Amr, Anir Historia Brittonum’da, Arthur’un oğlunun adı olarak geçmektedir.
Andret Kral Mark’ın yeğeni olup Tristan’ın düşman kuzenidir.
Aneirin Historia Brittonum adlı kitapta adı geçen, MS 6-7 yüzyıllar arasında yaşamış, en ünlü eseri ‘Gododdin’ olan Britanyalı halk ozanının adıdır. Çalışmada Kral Arthur hakkında bir ima bulunduğu için, kraldan bahseden en eski kaynak olma özelliğine sahiptir.
Aneurin Arthur’un Avalon’a yolculuğuna eşlik eden toplulukta bulunan bir ozanın adı olup, Heidyn tarafından baltayla öldürülmüştür.
Anfortas Parsifal’ın amcası ve Grail şatosunun kralıdır.
Anglis Lancelot’nun maiyetindeki taşralı beylerden birisinin adıdır.
Anguish Cornwall prensi Tristan’ın sevgilisi İsolde’nin İrlanda kralı olan babasının adıdır.
Anna Geoffrey de Monmouth’un Historia Regum Britanniae adlı eserinde bahsettiği Uther ile Igraine’in kızı, Arthur’un kız kardeşinin adıdır.
Annales Cambriae MS 10. yüzyıldan itibaren daha önceki metinlerin derlenmesiyle yeniden yazılmış Galler Kroniklerinin adı olup, Arthur’un Badon’un ve Camlon’daki savaşlarından bahsetmektedir.
Annales Toldeanos Camlan savaşından bahseden 1451 tarihli bir kroniğin adıdır.
Annowre Arthur’u tuzağa düşürmeyi başarsa da Lancelot tarafından öldürülen bir cadının adıdır.
Antor Bazı kaynaklarda Arthur’u kendi oğluymuş gibi büyüten adamın adıdır.
Ardan Helis’in babası ve Arthur’un amcasının adıdır.
Argan Uther’in karısı Igraine’i elde etmek isteyen bir adamın adı olup Uther tarafından yenilmiş ve bir kale inşa etmeye zorlanmıştır.
Argante Avalon kraliçesinin adı olup, Arthur’un yaralarını tedavi etmiştir.
Argistes Merlin’in evini yakmayı tasarlarken kendi evi ateş alan, kuyuya su almak için koşarken düşüp boğulan bir adamın adıdır.
Aries Pellinore kralının oğlu ve yuvarlak masa şövalyelerinden birisinin adıdır.
Arnive Bazı kaynaklara göre Arthur’un annesi olup, Gawain tarafından Klingsor’un elinden kurtarılmıştır.
Aron 24 Yuvarlak Masa şövalyesinden birisinin adıdır.
Arondight Yuvarlak masa şövalyelerinden birisi ve Kral Arthur’un arkadaşı (bazı versiyonlarda kraliçe Guinevere’nin aşığı) Sir Lancelot’nun kılıcının adıdır.
Art Aoinfhear Bazı kaynaklarda Arthur’un oğlu olarak geçmektedir.
Arthur ile Merlin Kral Arthur’dan bahseden 13. Yüzyıla ait anonim bir şiirin adıdır.
Assysla İskandinav varyantlarda Arthur’un öldüğüne inanılan adanın adıdır. Bkz. Avalon
Astolat Guildford ile özdeş bir köyün adı olup, Beyaz Elaine’in yurdudur.
At Kral Arthur Efsanesinde kahramanların özel yeteneklere sahip atları bulunmaktadır. Bunlar:
Kral Arthur’un atları: Dun Stallion, Lamri, Passelande, Spumador
Bevis’in atı: Arundel
Fergus’un atı; Arondiel
Karadok’un atı: Lluagor
Sir Kay’in atı: Gwinam
Launfal’ın atı: Blankhard
Tristram’ın atı: Passse Brewel
Aurelius Ambrosius Monmouth’lu Geoffrey versiyonunda Arthur’un amcası, Kral Constantine’in oğlu, Uther Pendragon’un ağabeyi ve Stonehenge’i tasarlayan kişi olarak geçmektedir.
Avalon Morgan le Fay’ın hüküm sürdüğü kahramanlar diyarının adıdır. Ortaçağ’da St. Asaph piskoposu MS 1152) ve yazar Monmouthlu Geoffrey’in kaydettiğine göre Kral Arthur’un kılıcının çekiçlendiği büyülü bir ada olup son savaşından sonra burada iyileşmiştir. Geoffrey’in ‘Insuls Avallonis’ olarak adlandırıp ‘elma adası’ olarak çevirdiği kelimenin Gallilerin ‘Ynys Avallach’ dedikleri ve tanrıları ‘Avallach’ ile ilgili ruhani bir kelime olduğundan şüphe duyulmamalıdır.
Badon Arthur’un Saksonlarla savaştığı mevkinin adıdır.
Bagdemagus Gore kralı ve yuvarlak masa şövalyelerinden birisi olup, Tarsan’ın kardeşi ve Meliagaunt’un babasıdır. Nimue tarafından hapsedilen Merlin’i kurtarmak için hiçbir şey yapmamış, Guinevere’yi kaçıran oğlunun genç kadına tecavüz etmesini engellemiş, yuvarlak masa şövalyesi olmasının ardından Grail kabını arayan ekibe katılmış, Gawain tarafından öldürülmüştür.
Bakireler Şatosu Dük Lianour’un yönettiği, bakire kızların hapsedildiği bir şatonun adı olup, Agned Dağı şatosu olmalıdır.
Balan Güçlü ve cesur bir devin adı olup, yuvarlak masa şövalyelerinden birisi ve Balin’in kardeşidir.
Baldulf Arthur tarafından Mount savaşında öldürülen bir Sakson liderinin adı olup, Kolgrin’in kardeşidir.
Balık Şövalye Ata binmiş bir şövalyeye görünümünde bir canavarın adı olup Kral Arthur bir periyi kurtarmak için onunla dövüşmüştür.
Balin Balan’ın kardeşi sert yaratılışlı bir devin adı olup, ilk olarak ‘Suite du Merlin’ hikâyesinde adı geçmektedir. Gölün Hanımını ve Pellam’ın şövalye kardeşi Garlon’u öldürdükten sonra bir yanlış anlama yüzünden kardeşi Balan ile birbirlerini öldürmüşler ve birlikte gömülmüşlerdir.
Ban Şövalye Lancelot’nun babasının adıdır.
Banin Kral Ban’ın vaftiz oğlu olan bir yuvarlak masa şövalyesinin adıdır.
Baraton Rusya kralının adıdır.
Bassas Arthur’un altıncı savaşını yaptığı nehrin adıdır.
Baudwin Bir turnuva sırasında Lancelot’ya yardım eden bir şövalyenin adı olup, gençliğinde cerrahlık yapmasına karşın sonradan keşiş olmuştur.
Baudemagne Fransız Lancelot versiyonunda bahsi geçen Gorra kralının adıdır.
Bedivere, Sir, Bever, Bedwyr, Bedevere Galler literatüründe Arthur’un eski arkadaşlarından birisinin adı olup geç dönemde Cai/Kay adıyla anılmıştır.
Bellengerus le Beuse Alisander ile Alice la Beale Pellerin’in oğlu olan bir Yuvarlak Masa şövalyesinin adıdır. Anred veya Kral Mark tarafından öldürülmüştür.
Belleus Bir yuvarlaka masa şövalyesi olup, bir anlatıya göre karısını Lancelot ile yatakta yakalamış bir başkasına göre uyuyan Lancelot’ya sevgilisi gibi yaklaşınca Lancelot tarafından yaralanmıştır.
Bercilak Gawain’in Yeşil şövalye ile karşılaşmadan önce konakladığı bir şatonun efendisinin adıdır.
Beste Glatissant, Questing beast [Kral Arthur Efsanesi, Sembol] Bir leoparın gövdesi, aslanın arka kısmı ve yılanın başına sahip bir yaratığın adıdır. Kral Arthur, bir pınara su içmek için uğradığında tam Kral Pellinore’un peşine düşeceği sırada bu yaratığı bu yaratığı görür. İngiliz folklorunda zamanla ensest ve anarşinin sembolü olmuştur.
Bevis, Southamptonlı Bevis Guy’ın oğlu, Josian’ın kocası ve Arthur’un sarayındaki şövalyelerden birisidir.
Blaes Arthur’un sarayındaki 24 şövalyeden birisinin adıdır.
Blaise, Aziz Blaise, Blasius Merlin’in Grail kabının hikâyesini anlatıp yazdırdığı katibin adı olup, Robert de Boron ve sonraki yazarların anlatılarında adı geçmektedir. 12. yüzyılda yaşamış Galli masalcı Bleheris’den esinlenilmiş olmalıdır.
Blamor de Ganis Kimilerinde göre Lancelot’nun oğlu olan bir yuvarlak masa şövalyesi, Limousin dükü ve Bleoberis’in kardeşidir. Farklı kaynaklarda Bleoberis de Ganis adıyla Poitiers dükü ve Blamor’un kardeşi olarak geçmektedir.
Boneddyr Arwr Arthur’un soy ağacı hakkında bilgi veren bir Galler kroniğinidir.
Borre Arthur’un Lyonors’dan doğan oğlu olup (bazı kaynaklarda Loholt adıyla geçer) bir Yuvalak Masa Şövalyesidir.
Bors, Bohort Lancelot’un kuzeni, Bors ile Evaine’in oğlu, Lionel’ın kardeşi, Elyan’ın babası olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesidir.
Brandiles [Kral Arthur Efsnesi] Gilbert’in oğlu olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi olup, Tarkuin tarafından esir edilmişse de Lancelot tarafından kurtarılmıştır.
Brangaene, Brangven İsolde/İsolde’nin hizmetçisinin adı olarak geçmektedir. İsolde’nin Cornwall’li Mark’la evlenmek için yaptığı seyahat sırasında Brangaene’nin yanında taşıdığı aşk iksirini kazayla İsolde ve ona eşlik eden Tristan içmiş ve birbirlerine aşık olmuşlardır. İsolde, hizmetkârının kendisine ihanet etmesinden korkarak Brangaene’yi ortadan kaldırma planları yapmışsa da korkusu boşa çıkmıştır.
Brastias Kral mark’ın sarayından bir şövalyenin adı olup, Ulfias, Uther’in İgraine’ye ulaşmasına yardım etmek için Brastias’ın kılığına girmiştir.
Bredbeddle Arthur’un sarayındaki şövalyelerden birisi olup, Gawain ile Arthur’a Kral Mark’ın sarayındaki İsolde’nin duruşmasına giderken eşlik etmiştir.
Breunis Sonradan krala düşman olan ve Gareth tarafından öldürülen Arthur’un sarayındaki şövalyelerden birisidir.
Brocéliande Kuzeybatı Fransa’da yer alan Brittany bölgesinde büyülü bir ormanın adıdır.
Bromel la Pleche Arthur’un şövalyelerinden birisi olup Elaine’e talip olmuş, öldürmeye yemin ettiği Lancelot tarafından öldürülmüştür.
Bron Arimathealı Joseph’in eniştesidir.
Brunor Uther’in sarayından bir şövalyenin adı olup, Bagota’nın kocası, Galahaut’un babasının adıdır.
Brutus Truva sürgünlerini Britanya’ya götürüp bir krallık kuran kahramanın adı olup, Silvius’un oğlu, İmogen’in kocası, Albanakt, Kamber ve Lokrin’in babası, Aeneias’ın torunudur.
Bwlch Arthur’un sarayındaki savaşçılardan birisi olup, Cilydd veya Cleddyf’in oğludur.
Byanor Arthur’a geçmişte bir kılıç veren bir adamın adıdır.
Cabal Arthur’un köpeğinin adı olarak geçmekle birlikte zamanla Arthur’un atı yanlış aktarımla köpeğiyle de yer değiştirmiş olmalıdır.
< Latince caballus ‘at’
Cadbury Adı geçen Somerset yakınlarında demir çağdan kalma bir kale adıdır.
Cadwy, Cato, Cador Galler ve Breton kaynaklarına göre Dummonia prensinin adıdır.
Caliburn Monmouth’lu Geoffrey’in kayıtlarında kral Arthur’un kılıcının adıdır. Daha sonraki yazarlar tarafından Excalibur olarak değiştirilmiştir. Kelime Latince chalybs ‘demir’ in bozulmuş formu olmalıdır.
Camelot Kral Arthur’un şatosunun adı olup bir ihtimal adını civarındaki köyden almış olabilir. Camelot adı ilk olarak Chrétien de Troyes’un Lancelot adlı romanında geçmekte olup, Geoffrey’un Caerleon kelimesiyle ilgili olabilir.
Camlann Arthur’un Merdraut ile yaptığı son savaşın gerçekleştiği mevkinin adıdır.
Caradoc Yuvarlak Masa şövalyelerinden birisidir.
Carduel, Kardoil Arthur’un Fransa macerasında adı geçen bir mevki adı olup bugünkü Carlisly olabilir.
Carmarthen Güneybatı Galler’de büyücü Merlin’in doğduğu kasabanın adıdır.
Celidon, Cellydon Arthur’un yedinci savaşını yaptığı, İskoçya’da bir ormanın adıdır.
Cernwennan Arthur’un kamasının adıdır.
Clarent Arthur’un iki büyülü kılıcından birisinin adı olup, Arthur diğer kılıcı Excalibur’u savaş meydanında kullanırken Clarent’i savaşçılarını şövalye ilan etmek için kullanıyordu. Bazı hikâyelerde Clarent’in bir kayaya saplı olduğu anlatılmaktaysa da tartışmalıdır.
Clarissant Guiromelant’la evlenen Lot ile Mogause’nin kızının adı olup Guigenor’un annesidir.
Claudas Ban, Bors ve Arthur’un düşmanı olup Arthur tarafından yenilgiye uğratılacaktır.
Cligés Chrétien de Troyes’un versiyonunda Gawain’in yeğeninin adıdır.
Corbenic, Carbonek Balıkçı Krak’ın Grail kabını muhafaza ettiği mistik şatonun adıdır.
Culhwch Eski Galler masallarında devlerin kralı Ysbaddaden’in kızı Olwen ile evlenmiştir. Arthur ve şövalyeleri Culhwch’in yardımını görmüştür.
Dagonet, Sir Dagonet [Kral Arthur Efsansi] Fransız Lancelot versiyonunda aptal bir şövalyenin ya da bir saray soytarısının adıdır.
Damas Diğer şövalyelere tuzak kuran ardından kardeşi Sir Ontzlake bu şövalyelerle savaşmaktaysa da Arthur bu işe bir son vermiştir.
Daniel Tavola Ritonda adlı kitapta, Sir Lancelot ile Arthur’un karısı Guinevere’yi uygunsuz pozisyonda yakalayan, şövalyelerin lideri ve Yuvarlak masa şövalyesi Dinadan’ın erkek kardeşinin adıdır.
Demetrus Merlin’İn dedesinin adıdır.
Demogorgon Arthur’un Morgan’ın sarayına giderken bir mağarada karşılaştığı yeraltı iblislerinin kralının adıdır.
Diamond Jousts Arthur tarafından düzenlenen bir dizi turnuvanın adı olup, ‘Elmas atlı mızrak dövüşü’ anlamına gelmektedir.
Diana Dyonas’nın annesinin adıdır.
Dinadan Yuvarlak masa şövalyelerinden birisinin adı olup, Kara Breunor’un Mordred ve Agravain tarafından öldürülen kardeşidir.
Dinas Bir yuvarlak masa şövalyesinin adı olup, kral Mark’a kahyalık yapmış, kimine göre Anjou dükü kimine göre ise Cornwall kralı olmuştur.
Dindrane Percival’ın kız kardeşinin adı olup, kardeşi Grail kabının peşindeyken o kraliçeyi kurtarmak için canını vermiştir.
Dioneta 14. yüzyıl Galler söylencelerinde iki kişinin adıdır. Birincisi Gorlois’in kızı ve Arthur’un üvey kardeşi, diğeri Gwyar’ın ve Lleu’nun kızı Mordred ile Gwalchmai’nin kız kardeşidir.
Dodinas Bir Yuvarlak Masa şövalyesinin adıdır.
Dodinel, Vahşi Dodinel Belinant ile Eglante veya Bloie’nin oğlu olan ve bazı öykülerde Percival ile özdeşleştirilen bir Yuvarlak Masa şövalyesinin adıdır.
Dolorous Stroke Balin’in Pellam’a Kader mızrağıyla (Bleeding Lance) saldırıp yaraladığı eylemin adıdır.
Donelan Kral Mark’ın sarayından bir şövalyenin adı olup, Tristram tarafından öldürülmüştür.
Dornar Pellimore’un oğlu ve Driant’in kardeşinin adıdır.
Drem Dremhidydd’un oğlu ve Arthur’un Gallerli kapıcısının adıdır.
Dremhidydd Drem’in babasıdır.
Driant Pellimore’un oğlu ve Dornar’ın kardeşi olan Yuvarlak Masa şövalyesinin adı olup, Gavain tarafından öldürülmüştür.
Drudwas Arthur’un sarayındaki 24 şövalyeden birisi olup, Tryffin’in oğludur. Arthur ile bir düello ayarlarken, akbabalarını çarpışma alanına ilk geleni öldürmeleri için göndermiştir. Arthur’un metresi olan Drudwas’ın kız kardeşi kralın duelloya gitmesini geciktirince akbabalar sahiplerini parçalamıştır.
Drynog Merlin’in tderlediği Britanya’nın 12 hazinesinden birisi olan sihirli kazanın sahibidir.
Dun Stallion Arthur’un atlarından birisinin adıdır.
Eakhtra Mhelora agus Orlando Arthur’un savaşçı kızı Melora’nın hayatını konu alan 16. Yüzyılda yazılmış İrlanda destanının adıdır.
Ebrakus Bakireler Şatosu’nun kurucusudur.
Ector Arthur’un babalığının adıdır. Bkz. Hektor de Maris
Ehangwen Marangoz Gwlyddyn tarafından inşa edilmiş, Arthur’un odasının adıdır.
Ekhel Twrch Trwth avında bir domuz tarafından öldürülen Arthur’un şövalyelerinden birisidir.
Elergia Tavola Ritonda varyantında Arthur’u esir eden (Tristan tarafından kurtarılır) bir cadının adıdır.
Eliwlod Bazı Galler yazıtlarında Kral Arthur’un erkek yeğeninin adı olarak geçmekte ve Uther Pendragon’un oğlu Madoc’un babası olarak gösterilmektedir.
Elyan Bors’un oğlu olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesinin adı olup, Bizans imparatoru olmuştur.
Elyzabel Arthur’un karısı Guinevere’nin bir kuzeninin adıdır. Claudas tarafından esir edilmiştir.
Emmeline Dryden varyasyonunda Cornwall Dükü Conon’un kör kızının adıdır.
Ermeleus Yuvarlak masanın baş şövalyesi Gawain’in kuzeni ve Orkney kralının oğlunun adıdır.
Escol İzlanda kralı Aelens’in oğlu ve Arthur’un taraftarlarından birisidir.
Eskanor Arthur’un sarayındaki şövalyelerinden birisi olup, Gawain’in katilidir.
Eustace Arthur’un Bedgrayne savaşında bastırdığı ayaklanmanın lideri olan Cambenet Dükünün adıdır.
Evadeam Bir büyücü tarafından cüceye dönüştürülen bir Yuvarlak Masa Şövalyesinin adıdır. Gawain ile karşılaşınca normal haline dönmüşse de bu sefer Gawain cüce olmuştur.
Evan İsolde’nin yargılanması için Arthur’a Cornwall yolculuğunda eşlik eden bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Evgen Joshua’nın babası olup, Arthur’un atalarından birisidir.
Excalibur Arthur’un büyülü kılıcının adı olup Monmouthlu Geoffrey’in History of the Kings of Britain (Breton Krallarının Tarihi) adlı eserinde ‘Caliburn’ adıyla geçmektedir. Latince chalybs (Yunanca khalybs) ‘çelik’ kelimesiyle ilişkili olması muhtemeldir. Efsaneye göre Arthur daha delikanlıyken bir taşa büyüyle saplanmış bu kılıcı yerinden çıkarmaya muktedir olmuş bu sayede kral olabileceğini ispatlamıştır.
Bir diğer efsaneye göre Excalibur, ‘Gölün Hanımefendisi’ adlı mitolojik bir yaratık tarafından Arthur’a verilmiş, ölümünün ardından Sir Bedivere tarafından tekrar Gölün Hanımefendisi’ne teslim edilmiştir.
Eski Gal efsanelerinde Arthur’un kılıcının adı ‘Caledfwlch’ adıyla geçmekte ve her şeyi yok edebilen efsanevi Kelt (İrlanda) kılıcı Caladbolg/Caladbolg ile ilişkili görünmektedir.
Bkz. Clarent
| Kral Arthur, III. Bölüm |
| … Arthur, Merlin’e “Artık kılıcım yok” dedi:
“Aldırma” diye yanıtladı Merlin, “az ötede uygun bir kılıç bulacaksın”. Birlikte at sürerlerken şirin, geniş bir göle geldiler. Suyun ortasında bir kadın kolu görünüyordu. Beyaz, işlemeli ipek giymişti ve elinde güzel bir kılıç vardı. “İşte” dedi Merlin, “sana sözünü ettiğim kılıç!” Sonra gölün üstünde bir kayık ve içinde bir hanım olduğunu fark ettiler. ‘Bu hanım kim?’ diye sordu Arthur. “Gölün Hanımı” dedi Merlin. “Seninle konuşmaya geliyor. Ona iyi davran da kılıcı sana versin.” Hanım yaklaşınca Arthur “Hanımım, şu kol tarafından suyun üstünde nasıl bir kılıç tutuluyor? Benim olmasını isterdim, çünkü kılıcım yok” dedi. Hanım “Kral Arthur, o benim kılıcım Excalibur’ dedi, ‘istediğim armağanı bana verirsen onu sana veririm.” “İstediğim armağanı sana vereceğim” dedi Arthur. “O zaman kayığı al ve kılıca doğru git. Kılıcı ve kınını al, ben de hazır olduğumda armağanımı isteyeceğim” dedi Hanım. Arthur kılıcı ve kınını alınca, kol sulara dalıp gitti. “Hangisini yeğliyorsun” diye sordu Merlin, “Excalibur’u mu yoksa kını mı?” “Elbette Excalibur’u” dedi Arthur. “Hiç de bilge değilsin” dedi Merlin. “Kını on kılıç eder. Bu kını beline taktığın sürece, yaran ne olursa olsun bir damla kanın akmaz. Kını al ve devamlı yanında taşı” (Rosenberg: 472-3).
|
Faramon Marcomir’in oğlu, Belide ile Clodion’un babsı olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi ve Fransa kralının adıdır.
Gaheris Orkneyli kral Lot ve Margawse’in oğlu, Gareth, Agravain ve Gawain’in erkek kardeşi olan bir Yuvarlak Masa şövalyesidir.
Galahad Lancelot ve Hz. İsa’nın şarap kâsesini (Grail) saklayan Peles’in kızı olan Corbernicli Elaine’in, gayrimeşru oğlu olan bir Yuvarlak Masa şövalyesinin adıdır.
Galahad’ın Kalkanı Kral Evelake tarafından yaptırılıp üzerine Arimathealı Joseph’in kanı kırmızı haç çizilen kalkanın adıdır.
Galehaut Surluse ve diğer uzak adaların kralı olup, Brunor ile dev kadın Bagota’nın oğludur. Britanya’yı işgal etmeye kalkışınca Arthur’la karşı karşıya gelmişse de Lancelot tarafından esir edilmesinin ardından Yuvarlak Masa Şövalyesi ve Arthur’un dostlarından birisi olmuştur.
Galihodin Lancelot’un kardeşi ve Sentoge dükü olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Galihud Arthur’un ölümünden sonra Lancelot ve Bedivere ile birlikte keşiş olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Galvariun Bazı İtalyan hikâyelerinden Arthur’un şövalyelerinden birisidir.
Galynde Yuvarlak Masa şövalyelerinden birisidir.
Ganieda Monmouth’lu Geoffrey’in Vita Merlini’nde Merlin’in kâhinlik özelliği kazanan ikiz kız kardeşinin adıdır.
Garel Anfereli Laudame ile evlendikten sonra Kanedi topraklarına hâkim olan bir kralın adı olup, Arthur’un sarayındaki şövalyelerden birisiydi.
Gareth Kraliçe Margawse ile Kral Lot’un oğlu, Agravain, Gawain ve Gaheris’in öz Mordred’in üvey kardeşi olan bir Yuvarlak Masa şövalyesidir.
Gargamelle Grandgousier’in karısı ve Gargantua’nın annesi olan bir devanasının adı olup, büyücü Merlin tarafından Guinevere’nin tırnak kırıntıları ile balina kemiklerinden yaratıldığına inanılmaktaydı.
Gawain, Gwalchmei, Gauvain, Galvanus Yuvarlak masa şövalyelerinin lideri ve Arthur’un sadık taraftarlarından birisi olan yeğeni, Kraliçe Margawase ile Orkney kralı Lot’un oğlu, Agravain, Gaheris ile Gareth’in kardeşi, Modred’in üvey kardeşidir.
Gawain ile Yeşil Şövalye 14. yüzyılda West Midlands’ta yazılmış anonim bir şiirin adı olup, şekil değiştiren bir devin öyküsünü anlatmaktadır. Bkz. Yeşil Şövalye
Geneir Arthur’un şövalyelerinden birisinin adıdır.
Geoffrey, Monmouth’lu Geoffrey 12. yüzyılda Britanya krallarının kroniklerini yazan, Kral Arthur efsanesini derleyen yazarın adıdır (MS? 1100-55). Bir Benediktin rahibi olup, 1152’de Asaph piskoposu olmuştur. Historia Regum Britanniae’de (MS 1136) Truvalı Aeneias’ın torunu Brutus’tan itibaren tüm Britanya krallarının, ‘Vita Merlini’de ünlü kâhin Merlin’in hayatını ele almıştır. Geoffrey, eserlerinden kendinden önceki tarihçiler Bede ile Nennius’in eserlerinden yararlanmış ve Galler efsanelerini bir şekilde derleyip detaylı olarak yazıya dökmeyi başarmış, Kral Arthur efsanesinin tüm Avrupa’ya yayılmasını sağlamıştır.
Geraint Yuvarlak masa şövalyelerinden ve Devon’a vergi veren prenslerden birisidir.
Gherrier Lancelot’nun düşmanlarından birisi olup Modret ile birlikte Arthur’u Lancelot’ya karşı şövalyenin karısıyla seviştiğini söyleyerek kışkırtmış ardından çıkan çatışmada öldürülmüştür.
Gildas MS 6. yüzyılda Saksonların ülkeye gelişini anlattığı ‘Britanya’nın Yıkımı’ (De Excidio Britanniae) adlı kitabın yazarı olan bir rahibin adı olup Arthur külliyatında bahsi geçmektedir.
Girflet, Giflet Yuvarlak masanın önemsiz şövalyelerinden birisinin adı olup Mordred’e karşı Arthur’la birlikte savaşmıştır.
Gorlois Arthur’un annesi Ygerna’nın kocası olan Cornwall Dükünün adıdır.
Gracia Arthur’un yeğenlerinden birisidir.
Grail, Graal, Gral, Kutsal Kâse Mucizevi şifa gücüne sahip kutsal bir kasenin adı olup Eski Fransızca (Ortaçağ Latincesi) Graal ‘tabak’ kelimesiyle ilgilidir.
Grail Kılıcı Sir Percival’ın geri getirdiği kırık kılıcın adıdır.
Griflet Do’nun oğlu, Galentivet ile Lorete’nin kardeşi olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adı olup, Pellimore’u öldüren Miles’a meydan okumuşsa da yenilgiye uğrayıp, ağır yaralanmıştır.
Grislet Kimilerine göre bir Yuvarlak Masa Şövalyesidir.
Guinevere, Guenevere, Ganhumara, Guenievre, Gwenhwyfar Giraldus Cambrensis’e göre Arthur’un ikinci eşinin adı olup ilk kraliçe hakkında hiç bir şey bilinmemektedir. Efsanenin bazı versiyonlarında kraliçe Yuvarlak Masa Şövalyelerinden Lancelot ile yasak aşk yaşamıştır.
| Kral Arthur, III. Bölüm |
| Arthur bir zaman geldi, Merlin’e “şövalyelerim evlenmemi ve Britanya tahtını veliahtsız bırakmamamı istiyorlar” dedi, “Kimi öğütlersin?”
“Hepsinden çok kimi seviyorsun?” diye sordu Merlin. “Yuvarlak Masa’nın sahibi Sör Leodegrance’ın kızı Guinevere” dedi Arthur, “ondan güzel hanım görmedim” “Onu benim sevdiğim kadar sevmeseydin” dedi Merlin, “sana güzelliği ve iyiliği seni memnun edecek başka bir hanım bulurdum. Ama aklının Guinevere’e takıldığını görüyorum ve bunu değiştirmek için bir şey yapabileceğimi sanmıyorum.” “Haklısın” dedi Arthur, “fakat niçin fikrimi değiştirmek istiyorsun?” Merlin şu öğütte bulundu: “Guinevere güzel, ama sana iyi bir eş olmayacak. Gelecekte, büyük şövalye Sör Lancelot’yla seni sevdiklerinden daha fazla birbirlerini sevecekler.” Bu kehanet, Kral Arthur’u durdurmadı. Merlin’i ve bir grup şövalyeyi Sör Leodegrance’a gönderip Guinevere ile evlenme isteğini iletti.
|
Gwalchmei Culhwch ve Olwen hikâyesinde adı geçen Galli bir kahramanın adıdır.
Harley Brut Geoffrey de Monmouth’un Historia Regum Britanniae adlı yapıtının günümüze beş bölümü ulaşabilen 12. yüzyıl Fransızca çevirisinin adıdır.
Harry le Fise du lake Bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Hektor de Maris, Sir Ector Arthur’un besleme kardeşi Sir Kay’ın babasının adıdır. Truva Savaşına katılmış, Yunanlara karşı pek çok saldırıyı yönetmiş güçlü bir savaşçı olup Akhilleus tarafından öldürülmüştür.
Hemison Morgan le Fay’in sevgilisi olan bir şövalyenin adıdır.
Hermisent Arthur’un kız kardeşinin adı olmasına karşın kimine göre Hoel ile İgraine’nin kızıdır.
Hervis de Revel Bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Hilde Almanca varyantlarda Arthur’un kızının adıdır.
Hoel İlk Britanya kralının adı olup, efsanelerde Budic’in oğlu olarak geçmekteyse de Galler yazınında Howel/Hywel adıyla ve Saint Tudwal’in babası olarak kayıtlıdır.
Humber Monmouthlu Geoffrey’in bahsettiği (MÖ 1000) Hunların efsanevi liderinin adı olup, Locrin tarafından yenilgiye uğratılmıştır.
İgraine, İgerna Cornwall’da Tintagel dükünün karısı iken eşini terk ederek Britanya kralı Uther Pendragon’la evlenmiş ve ondan Arthur ve Margawse adlı çocukları doğurmuştur.
İnogen Kimi hihayelerde büyücü Merlin’in kızı olup Arthur ile aşk yaşamıştır.
İronside Raynbrown’un babası olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
İsolde, Isolde, İseult, İsault, Ysolde, Yseult İki kadın kahramanın adı olup, ilki Britanyalı İsolde, ikincisi ise İrlanda kralının kızı, kral Mark’ın karısı ve Tristan’ın sevgilisidir.
İther Arthur’un kuzenlerinden birisinin adıdır.
Joyous Gard, Joyeuse Garde Daha önceden Dolorous Gard olarak bilinen Lancelot’nun şatosunun adıdır.
Kara Cadı Galler maslarında Beyaz Cadı Orwen’in kardeşi olan kötü yürekli bir kadının adı olup, Atrhur tarafından öldürülmüştür.
Kara Şövalye Siyah renk ata binip tepeden tırnağa siyah renkte giyinmiş pek çok kişi için kullanmıştır. Bunlardan en önemlisi Kral Arthur’un torunu, Tom a’Lincoln ile Anglitora’nın oğlu olup, babasının hayaletinden aldığı haber yüzünden annesini öldürmüştür. Orgoglio isimli bir başka kara şövalye Edmund Spenser’ın The Faerie Queene adlı eserinde ortaya çıkmakta ve Arthur tarafından kolları ve bacakları kesilerek öldürülmektedir.
Karadan Aquisant’in babası ve Arthur’un kayınbiraderidir.
Kay Sir Hektor’un oğlu, Arhur’un besleme kardeşi ve yardımcısı Andrivete’nin kocası, Kelamon, Garanvyn ve Gronosis’in kardeşi olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Keu Breton varyantlarında Arthur’un babalığının adıdır.
Kevanambo [Endonezya Mitolojisi] Papua halkının inanışında insan eti yiyen bir devin adı olup, insanları kandırmak için kadın formuna bürünebilmektedir.
Klingsor, Klinschor Arthur’un annesi ve gizemli bir şatonun sahibi olup, Eschenbach’ın Parzival’inde adı geçmektedir.
Kral Arthur MS 6. yüzyılda yaşadığı sanılan Yuvarlak Masa Şövalyelerinin lideri, efsanevi Breton kralının adı olduğu sanılmaktadır. En eski Galce metinlerde Arthur için hiç bir zaman kral sıfatı kullanılmaması, ondan ‘dux bellorum’ (savaş lideri) olarak bahsedilmesi Ortaçağ Gal metinlerinde ise tam tersine ‘amerauder’ (imparator) sıfatıyla anılması kafaları karıştırmaktadır.
Efsanevi ve gerçek Kral Arthur arasındaki farklar bilim adamları arasında tartışma konusu olmuştur. Bazıları onun MS 5. yüzyılın soları ile 6. yüzyılın başlarında yaşayan bir Katolik olup, pagan Saksonlara karşı savaştığını gücünün sınırlarının Galler ve Cornwall’ı (güneybatı İngiltere) pek aşmadığını iddia etmektedir. Yine bu gruba dahil Geoffrey Ashe ile Leon Fleuriot gibi bazı araştırmacılar Arthur’u Breton kralı Rithamus ile özdeşleştirmektedirler.
Diğer bir grup akademisyen ise Arthur’u MS 2. yüzyılda yaşamış ve Britanya’da kazandığı askeri zaferler asırlar sonra bile hatırlanan Romalı Lucius Artorius Castus olduğu iddiasındadır.
Bu iki grubun dışında kalan bazı araştırmacılar Arthur’un unutulmuş bir Kelt tanrısının kişileştirilmiş hali olduğunu bir başka grup ise tıpkı Beowulf gibi tarihsel kökü olmayan tamamen kurgu bir karakter olduğunu ileri sürmüştür.
İlk olarak Gododdin (MS 594) ve Aneirin (MS 535-600) gibi Galce yazılmış şiirlerde adı geçmişse de Galli rahip Nennius’un MS 830 tarihinde yazdığı Historia Britonum’da Arthur bir kraldan değil savaş lordu olarak tasvir edilmektedir. Bir savaşta tek başına 960 kişi öldürdüğü ileri sürülen Arthur’un Annales Cambriae’de Camlann savaşı (MS 537) sırasında öldürüldüğü belirtilmektedir.
Geoffrey de Monmuth’un Historia Regum Britanniae adlı eserinde Arthur efsanesi uzun uzun anlatılmıştır.
Kral Arthur Efsanesi Efsanevi İngiliz kralı Arthur’u konu olan hikâye külliyatının adıdır. Öyküler Arthur’un hayatı, Yuvarlak Masa Şövalyeleriyle birlikte atıldığı maceralar ve eşi kraliçe Guinevere ile şövalyesi Sir Lancelot’nun yasak aşkını konu almaktadır. Gallerde popüler olan hikâyeler İngiliz tarihi Monmouth’lu Geoffrey (ö. 1155) tarafından 11. yüzyılda yazıya dökülmüştür. Troyes, Wace, Layamon ve Malory gibi Ortaçağ yazarları İsa’nın kâsesi ile ilişkili efsane ve öyküleri kâğıda dökmüşlerdir. Alfred Tennyson ve T. H. White gibi modern yazarlar da Arthur’u konu alan eserler vermişlerdir.
Güneydoğu Galler doğumlu Gal veya Breton orijinli tarihçi Geoffrey de Monmouth 1129-1151 yılları arasında Oxford’da görev yapmış, bu sırada kaleme aldığı eserlerden Latin dilinde yazılan üç tanesi günümüze ulaşabilmiştir. Her üçünde de Kral Arthur’dan bahsedilmektedir. Bunlar sırasıyla:
- Prophetiae Merlini (Merlin’in Kehanetleri)
- Historia Regum Britanniae (Breton Krallarının Tarihi, 1135-1139)
- Vita Merlini (Merlin’in Hayatı)
Fransız şair Chrétien de Troyes (1165-1180) beş Arthur hikâyesi yazmıştır:
Erec, Cligès, Lancelot, Yvain, Perceval.
Normandiyalı şair Wace (1100-74), Roman de Brut (1155) ve Roman de Rou (1160-74) adlı iki çalışmasında Arthur’dan bahsetmektedir.
- yüzyılda Worcestershire’da yaşayan İngiliz papaz-şair Layamon, Brut (1200) adlı eserinde Truvalı Aeneias’ın büyük torunu Brutus’un Breton Bölgesi’ne ayak basmasından Saksonların Bretonları yendiği 689 yılına dek geçen dönem anlatılmakta ve Arthur’un bahsi geçmektedir.
İngiliz yazar Sir Thomas Malory (1405-1471) Le Morte Darthur (Arthur’un ölümü) adlı eserin yazarıdır.
Lord Tennyson Alfred (1809-1892) Victoria Devri’nde yaşamış bir İngiliz yazar olup The Charge of the Light Brigade ve Maud adlı eserleri kaleme almıştır.
| Kral Arthur, I. Bölüm |
|
Arthur açıkladı: “Yarışlardan birinde, Kay’ın kılıcı kırıldı ve benden çadırdan başka bir kılıç getirmemi istedi. Çadıra gittiğimde ne kadar dikkatli aradıysam da kılıç bulamadım. Neyse ki taştaki kılıcı anımsadım. Kay’ın bir kılıcı olmasının ne kadar önemli olduğunu biliyordum, onun için hemen atıma binip buraya geldim ve bu kılıcı onun için aldım. Kolay oldu, elimi kabzaya koyunca kılıç hemen taştan çıktı.” Sör Ector, ‘Sen bunu yaparken burada şövalye yokmuydu?’ diye sordu. “Kimse yoktu. Hepsi turnuvaya gitmiş olmalı.” “Arthur” dedi Ector, “ne yaptığını biliyor musun? Bana Breton’un meşru kralının sen olduğunu söylüyorsun.” “Neden böyle bir şey söylüyorsun?” dedi Arthur. “Bunun anlamı yok, olacağı da yok!” Ector saygıyla evlatlığına açıkladı: “Sör, Breton’un meşru kralı sensin, çünkü Tanrı seni bu en büyük onur için seçti. Yalnızca bu ülkenin meşru kralı kılıcı taştan çıkarabilir. Şimdi kılıcı yerine saplayıp tekrar çıkarışını seyredeyim.” “Kolay iş” dedi Arthur, kılıcı taşa sağladı, tekrar çekip çıkardı ve Ector’a verdi. Sör Ector da kılıcı çıkarmayı denedi. Ne kadar uğraşırsa uğraşsın kılıç kıpırdamadı. Mermer taşa sıkı sıkıya girmişti. “Şimdi bir daha dene” diye Kay’a emretti Ector. Sör Kay bütün gücüyle kılıcı çıkarmaya çalıştı ama o da kıpırdatamadı. Arthur kılıcı bir kez daha kolayca çekip çıkarınca, Sör Ector ve Sör Kay hemen önünde diz çöktüler. “Hayır” diye bağırdı Arthur; “sevgili babam ve kardeşim, benim önümde diz çökmeyin. Ben Breton kralı değil, sizin oğlunuzum” dedi Sör Ector’a, “senin kardeşinim” dedi Kay’a. “Hayır Arthur, ben senin baban değilim. Gerçekte senin akraban da değilim. Sen daha bebekken, ulu kâhin Merlin bir gece evimize geldi ve kollarında seni getirdi. Bana senin kimin çocuğu olduğunu söylemedi, ama seni oğlum gibi yetiştirmemi istedi, ben de öyle yaptım” (Rosenberg: 461-2).
|
Kral Arthur Taşı 1998 yılında Cornwall’da bulunan Tintagel şatosunda keşfedilen MS 6. yüzyıldan kalma, üzerinde Kral Arthur’un Keltçe adının geçtiği sanılan Latince yazılar (PATER COLI AVI FICIT ARTOGNOV ‘Coll soyunun babası Artognou inşa etti’) bulunan bir taşın adıdır (Kral Arthur Efsanesi).
Lamorak de Galis Pellinore’un oğlu ve Perceval’in kardeşi ve Orkney kraliçesi Morgause’nin aşığıdır.
Lancelot, Launcelot, Lancelot du Lac Yuvarlak Masa Şövalyelerinden birisinin adı olup, Arthur’un arkadaşı olmasına rağmen karısı Guinevere ile yasak aşk yaşamıştır. Efsanenin Fransız varyasyonlarında Lancelot Arthur’un en güvenilir en değerli yuvarlak masa şövalyesi olarak gösterilmektedir.
Efsanenin eski versiyonlarında (Geoffrey de Monmouth’un kayıtlarında) Lancelot’nun adı geçmemektedir. Lancelot muhtemelen Keltçe olup, ‘Lot’un oğlu Lance’ anlamına gelmektedir.
| Kral Arthur, VI. Bölüm |
| Lancelot, Agravain ve yanındaki şövalyeler kraliçenin kapısını çaldığında, gerçekten Guinevere ile birlikteydi. “Gölün efendisi Sör Lancelot, sen krala ihanet ettin!” diye bağırdılar. “Kraliçenin yatak odasından çık. Seni Kral Arthur’a götüreceğiz.”
“Ah” diye bağırdı Kraliçe Guinevere, “aşkımız bizi mahvetti. Zırhın ve silahların olmadığına göre seni öldürecekler ve beni de yakacaklar!” Lancelot, Guinevere’i kucakladı ve “Soylu kraliçe, sen daima benim hanımım oldun ve ben de daima senin gerçek şövalyen oldum. Kral Arthur’un beni şövalye yaptığı günden beri sana karşı bir hatam olmadı. Eğer burada öldürülürsem ruhum için dua et! Akrabalarım seni ateşten kurtarırlar. Bu konuda rahat ol ve onlarla benim ülkeme git, çünkü orada kraliçe gibi yaşarsın” dedi. “Hayır Lancelot” diye yanıtladı Guinevere, “sen ölürsen ben de yaşamayı seçmeyeceğim!” Sör Lancelot kraliçe Guinevere’in kapısını yalnızca bir şövalye içeri girebilecek kadar açtı. Lancelot içeri gireni öldürdü, silahlarını ve zırhını aldı ve onu mahvetmek isteyenlere saldırdı. Yalnızca Sör Mordred kaçabildi… (Rosenberg: 490)
|
Lancelot’nun Kalkanı Gölün hanımı tarafından Lanceleot’a verilen sihirli kalkanın adı olup sahibinin aldığı yaraları hemen iyileştirip ona üç savaşçının gücünü vermektedir.
Lanzelet 13. yüzyılda von Zarzikhoven tarafından yazılan ve Lancelot’nun hayatını anlatan destanın adıdır.
Launfal, Sir Launfal Yuvarlak Masa Şövalyelerinden birisinin adı olup, Thomas Chestre’in manzum bir destanı onun hikâyesini anlatmaktadır.
Leodegrance, Leodegan Arthur’un eşi Guinevere’nin babasının adıdır.
Logres Britanya’da Keltlerin yaşadığı bir bölgenin adıdır.
Loholt Arthur’un Guinevere veya Lyonors’dan doğan oğlu olup, Yuvarlak Masa Şövalyelerinden birisidir.
Longinus’un Mızrağı, Kutsal mızrak, Kader mızrağı Kutsal bir mızrağın adıdır. Hz. İsa’nın kâsesi Grail törenlerinde kanı akıtmak için sivri ucu kullanılmış ve böylece sihirli bir güce sahip olmuştur. Longinus adlı Romalı bir askere ait olan mızrak II. Dünya savaşı sırasında Hitler tarafından ısrarla aranmıştır.
Lot Lothia, Orkney ve Norveç kralının adı olup, Gawain’in babasıdır.
Lothian Adını Arthur’un kayınbiraderi kral Lot’tan alan İskoçya’da bir bölgenin adı olup, bugünde aynı isimle bilinmektedir.
Lucius Ortaçağ İngiliz tarihçisi Geoffrey de Monmouth’a göre Coillus’un oğlu ve ilk Hıristiyan Britanya kralının adıdır.
Lyonesse Cornwall’ın güneybatısında bulunduğu sanılan, bazen Avalon ile özdeşleştirilip, Tristan’ın doğum yeri olduğuna inanılan batık bir ülkenin adıdır.
Mador Patrise’nin kuzeni olan bir Yuvarlak Masa Şövalyesi’nin adıdır.
Merlin, Myrddin, Myrddin Emrys Geoffrey de Monmouth’un Historia Regum Britanniae adlı eserinde Arthur’un akıl danıştığı güçlü bir büyücünün adı olarak geçmektedir. Hıristiyanlığın kabulünden sonra büyücülüğe indirgenmiş bir Kelt tanrısı olma ihtimali yüksektir.
Mordred, Medraut Arthur’un güç kaybetmesine sebep olan hain ayaklanmanın lideri, Yuvarlak Masa şövalyesi, Margawse’nin oğlu, Gawain ve Agravain’in üvey kardeşidir. Kral Arthur, Gawain ile Lancelot’a karşı savaşırken Breton’u emanet ettiği yeğeni Mordred Arthur’un tahtını ele geçirip kendini kral ilan etmiş ve kraliçe Guinevere ile evlenme planları yapmaya başlamıştır. Arthur’un uzakta olmasını fırsat bilen Modred Britanya Baronlarından bazılarının da desteğiyle toparladığı askerlerle Arthur’un ordusuyla Dover’de karşılaşmış ilk çarpışma da Mordred çekilmek zorunda kalmışsa da ikincisinde Arthur tarafından öldürülmüş bu arada Arthur’da ölümcül bir yara almıştır.
Morgan le Fay, Morgain la Fee [Kral Arthut Efsanesi] Geoffrey de Monmouth’un Vita Merlini adlı eserinde Kral Arthur’un yarı üvey kardeşi olan kötü huylu bir perinin adıdır.
Nennius Kuzey Galler’de Bangor kentinde yaşamış bir keşişin adı olup, Historia Brittonum’da adı geçmektedir.
Nimue, Dame de Lac, Viviane, Niviene, Nimuë, Lady of the Lake ‘Gölün Hanımefendisi’ Excalibur adlı kılıcı Kral Arthur’a veren kadının adı olup, bazı varyantlarda Arthur’un ölümünün ardından kılıcı geri aldığı yazmaktadır.
Ovain, Ovein Rheged prensi Urien’in oğlunun adı olup, Romalı adı Eugenius’un karşılığıdır.
Pellam Gral kabının koruyucularından birisi olup, ‘Suite du Merlin’ hikâyesinde adı geçmektedir. Pelles ile Pellinore’un babasıdır. Balin tarafından kutsal bir mızrakla yaralanmış ve Galahad tarafından iyileştirilmiştir.
Pellas, Sir Pellas Olağanüstü gücüyle ünlü yuvarlak masa şövalyelerinden birisidir.
Pelles, Listeneiseli Pelles Arimathealı Joseph’in soyundan gelen, Pellam’ın oğlu Pellinore’nin kardeşi, Corbenicli Elaine’in babası ve Galahad’ın dedesidir.
Bazı kaynaklarda Balıkçı Krallardan birisi olarak geçmekteyse de bu durum şaibelidir.
Pellinore Pelles’in kardeşi ve Lamorak’ın babası olan Adalar (Isles) kralıdır.
Percival Malory’nin Arthur’un ölümü (Le Morte d’Arthur) hikâyesinde adı geçen yuvarlak masa şövalyelerinden birisi olup, Sir Pellinore’in oğlu, Sir Lamorak’ın kardeşidir. Alman efsanelerinde Parsifal adıyla geçen kahraman Galahad ile birlikte kutsal kase Gral kabını bulmuş, arkadaşının ölümünden sonra bir manastıra kapanıp, burada ölmüştür.
Pharamond Yuvarlak masa şövalyelerinden birisinin adı olup, efsaneye göre MS 5. yüzyılın ilk yarısında hüküm sürmüş ilk Fransa kralıdır.
Preideu Annwfn MS 900 tarihinde yazılmış Talisien kitabında bulunan bir Galler şiirinin adı olup Arthur ve arkadaşlarının büyülü bir kazan için bir şehre girmelerini anlatmaktadır.
Rhongomiant Arthur’un mızrağının adıdır.
Ryons, Rience Yendiği düşmanlarının sakallarını koleksiyonuna katan bir kralın adı olup, Arthur tarafından Balin ve Balan’ın yardımıyla öldürülmüştür.
Sarras Galahad’ın Hz. İsa’nın kasesini (Grail kabı) aradığı Vulgate Cycle’da adı geçen efsanevi bir şehrin adıdır.
Shalott, The Lady of Shalott ‘Shalott’un hanımefendisi’ Sir Lancelot du Lac’a aşık olan bir bakirenin adı olup sevdiği erkek geri dönmeyince ölmüştür.
Siege Perilous ‘Tehlikeli sandalye’ Yuvarlak masanın boş sandalyesinin adı olup, Grail kabını bulacak kişi için ayrılmıştır.
Tehlikeli İskemle Yuvarlak Masa’da yeni bir çağ başlatacağına inanılan bir şövalye için boş bırakılan iskemlenin adı olup, hak etmeyen birisi oturmaya teşebbüs ettiğinde cezalandırılmaktaydı.
Terabil/Dunheved Şatosu İngiltere’nin güneybatısında Cornwall bölgesinde Launceston’da bulunan bir şatonun adıdır.
Tintagel Geoffrey de Monmouth’a göre (Historia Regum Britanniae, XIX) Kral Arthur’un aynı zamanda doğum yeri olan şatosunun adıdır.
Tom Thumb Özellikle 17. ve 18. yüzyıl edebiyatında popülerlik kazanan Arthur’un cücesinin adıdır. Henry Fielding’in Tom Thumb, A Tragedy (1730) adlı eserinde devler kraliçesinin aşık olduğu Tom Arthur’un kızına aşıktır.
Tristan, Tristram Cornwall kralının yeğeninin adı olup, yanlışlıkla aşk iksiri içtikten sonra bir amcasının gelini İsolde’a aşık olmuş, ünlü besteci Wagner’in ‘Tristan und İsolde’ adlı operasında bu aşk işlenmiştir.
Latince Drustanus, Gallerdilinde Trystan olarak bilinmektedir.
Uther Pendragon Geoffrey de Monmouth’a göre Arthur’un babası, Kral Constantine’in oğlu, İgraine’in kocası olan Britanya kralıdır. Merlin’e göre Uther Pendragon şeytanın oğludur.
Val Sans Retour ‘Vulgate Cycle’da bahsi geçen, dönüşü olmayan bir vadinin adıdır.
Walewein ende Keye Efsanenin 13. yüzyıla ait Danimarka varyantlarından birisinin adıdır.
Wigar Arthur’un zırhının adıdır.
Yeşil Şövalye Kafasını yenileyebilen sihirli bir şövalyenin adı olup Arthur’un adamları ile alay etmiştir.
Yuvarlak Masa Şövalyeleri Büyücü Merlin tarafından Arthur’un babası Uther Pendragon için yapılan yuvarlak bir masa etrafında Arthur’un başkanlığında toplanan yüz elli şövalyenin adıdır. Kral Laudegraunce’nin yüz olarak tespit ettiği rakama, büyücü Merlin yirmi sekiz tane daha eklemiş, geri kalan 20 sandalye kendini ispatlayacak şövalyeler için boş bırakılmıştır. Andrew Fairne, Theatre of Honour (1622; Onur Tiyatrosu) adlı eserinde tüm şövalyeleri tanımlamıştır ki bunlar arasında Sir Galahad, Sir Gawain, Sir Kay, Sir Lancelot ve Sir Mordred gibi ünlü kahramanlar da bulunmaktadır. Winchester listesinde (MS 1270) yer alan yirmi beş şövalyeden yirmi iki tanesi şunlardır:
- Sir Aglovale (Listinoise Kralı Pellinore’nin oğlu)
- Sir Agravaine (Orkney kralı Lot’un oğlu)
- Sir Alymere
- Sir Aristant
- Sir Bedivere (Bedwyr)
- Sir Bors (Gannes/Gal kralı)
- III. Constantine
- Sir Ector de Maris (Benwick kralı Ban’ın oğlu)
- Sir Florence (Sir Gawain’in oğlu)
- Sir Gaheris
- Sir Galahad
- Sir Gareth
- Sir Gawain
- Sir Geraint
- Sir Kay
- Sir Lamorak
- Sir Lancelot (Launcelot du Lac)
- Sir Lucan
- Sir Palamedes (Saraken ‘Arap’)
- Sir Percival (Perceval, Peredur)
- Sir Tristam (Tristan)
- Sir Yvain (Gore kralı Uriens’in oğlu)
Kral Arthur, III. Bölüm (Yuvarlak Masa Şövalyeleri) |
| Sör Leodegrance, Guinevere’in Britanya kralı ile evlenmesinden memnun oldu. Arthur için kızına çeyiz olarak toprak vermek anlamsız olacağından, Leodegrance yüz şövalye ve Uther Pendragon’un kendisine armağan ettiği Yuvarlak Masa’yı verme kararı aldı. “Kral Arthur’a en uyan armağan bu” dedi Sör Leodegrance; “bütün şövalyelere huzur getirecek; çünkü masanın ne başı ne de ayağı var. Şövalyeler buluştuklarında mevkileri, yemek takımları ve ilişkileri birbirleriyle eşit olacak” |
Sir Thomas Malory yuvarlak masa şövalyelerinin özelliklerini tarif etmiştir:
- Büyük bir ayıbı ve cinayeti olmamak
- Vatana hiyanet etmemek
- Kadınlara karşı yardımsever olmak
- Kadınlara karşı asla güç kullanmamak
- Dünyevi zevklere düşkün olmamak, aşk kavgaları yapmamak
- Merhamet dileyene merhamet etmek
Yvain, Ivain, Owein, Ywain Rheged kralı Urien’in oğlunun adı olup, Taliesin kitabında adı geçmektedir. Chrétien de Troyes’nin Le Chevalier au Lion (MS 1170) adlı eserindeki Yvain ise bir kadının kocasını öldürdükten sonra onunla evlenen bir şövalyedir.
Kaynak
Özhan Öztürk. Folklor ve Mitoloji Sözlüğü. Phoenix Yayınları, Ankara, 2009