Liguria 44°27′20″N 8°44′05″E /liˈɡurja/ İtalya’nın 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisi olup, batısında Fransa’nın Côte d’Azur bölgesi, kuzeyinde Piemonte, doğusunda Emilia-Romagna ve Toskana, güneyinde Liguria denizi ile çevrilidir. 5.420 km2’lik yüzölçümüyle bakımından İtalya’nın üçüncü en küçük bölge olan Liguria’da toplam 1.565.349 kişi (2012) yaşamakta olup, merkez Cenova dışında, İmperia, La Spezia ve Savona adlı 4 ili bulunmaktadır.
Liguria nerede? Liguria harita
Liguria tarihi
Loano’da Balzi Rossi mağarasında Neanderthal insanların varlığı kanıtlanmış olup ayrıca bölgenin pek çok yerinde Cro-Magnon izleri de bulunmuştur. Bölgenin ilk halkı olan Ligurlar’ın Yunan kolonisi Massalia’ya (bugünkü ‘Marsilya’) dek yayıldıkları bilinmektedir. Pön savaşları sırasında Ligur kabileleri Kartaca ve Roma ‘yı seçmek konusunda ikiye bölünmüştür. Liguria, Roma yönetiminde Regio IX adıyla organize edilmiş olup, Albenga, Ventimiglia ve Luni gibi dönemin önemli sahil yerleşimlerinin kalıntıları halen görülebilir durumdadır. 4-10. yüzyıllar arasında sırasıyla Bizans, Lombardlar ve Franklarca yönetilen bölge ayrıca Arap ve Normanlarca işgal edilmiştir. Ortaçağ’da sahildeki Liguria yerleşimleri şehir devletlerine dönüşürken Cenova hâkimiyet alanını arttırmış, 11. yüzyılda Cenova (Ceneviz) gemileri ücret karşılığında şövalye ve askerleri Ortadoğu’ya taşıyarak 1. Haçlı Seferi’nin düzenlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. ‘Doge’larca yönetilen Cenova Cumhuriyeti 12-14. Yüzyıllar arasında özellikle Meloria Savaşı’nda (1284) kazandığı zaferden sonra Akdeniz’in en büyük deniz gücü haline dönüşürken Karadeniz ve Kırım’da koloniler kurmuştur. 1796’da Venedik Cumhuriyeti’nin siyasi varlığı sona ererken 1797’de Napolyon tarafından kurulan uydu devleti Liguria Cumhuriyeti 1800’de Avusturya tarafından işgal edilmişse de 1805’de Fransa tarafından ele geçirilerek ilhak edilmiştir. Napoleon’un 1814 yenilgisi ile kısa süre için Cumhuriyet yönetimi devam etmişse de Viyana Kongresi sonrasında 1815’de Sardinya Krallığı topraklarına katılmıştır.
Liguria gezilecek yerler
Güney Alpleri ile Akdeniz arasında yeralan kıyı bölgesi ortasında Cenova’nın yeraldığı doğal yay formunda olup, doğudaki alan ‘Riviera Di Levante’ batıdaki ise ‘Riviera Di Ponente’ adlarıyla anılmaktadır. Deniz kenarından içerde tepelerde ise Ortaçağ yerleşimi Dolceacqua, botanik bahçesiyle ünlü Villa Hanbury ile tarihöncesi mağara resimleri barındıran ‘Balzi Rossi’ mağaraları ayrca görülebilir. Cenova kenti limanının tarihi bölümü günümüzde gemilere kapatılmış olup Galata (Museo del Mare ‘Deniz Müzesi’), Lanterna (Eski Deniz Feneri) ve Avrupa’nın en büyük akvaryumlarından Acquario di Genova gibi müzelere ev sahipliği yapmaktadır.
Liguria mutfağı
Taggiasca zeytinleri, zeytinyağı, fesleğen yaprakları, sarımsak, pecorino peyniri ve çamfıstığı karışımıyla hazırlanan dünyanın en ünlü makarna sosu pesto, trofie, pansoti ve trenette gibi makarna çeşitleri, focaccia ve farinata gibi hamur işleri, Paskalya keki ‘Torta Pasqualina’, Cima Ripiena, Coniglio alla ligure, Mesc’ciua, Buridda, Gianchetti, Pandolce ve Cappon magro gibi öel tadlar Liguria mutfağı ile özdeşleşmiştir.
Turizm amaçlı Liguria, Ligurya website: www.turismoinliguria.it