İstanbul'un Semtleri

Beyoğlu

Makale: Özhan Öztürk 15. yüzyıl sonlarına ait Osmanlı belgelerinde Galata’nın Mahallesi olarak görülen Pera 18. Yüzyıla dek ağırlıklı olarak gayrimüslimlerin ikamet ettiği bir semt olup, Rumlarca “kavşak” anlamına gelen Stavrodromi (Σταυροδρόμι) adıyla da bilinmekteydi. Pera (Πέρα), Yunanca ‘Ötesinde, karşısında’ anlamlarına gelmekteyken, Türklerce kullanılan Beyoğlu kelimesinin etimolojisi ise Fatih Sultan Mehmed döneminde Trabzon imparatoru Komnenoslardan bir prensin İslamiyeti kabul edip bu bölgeye yerleşmesine veya Kanuni Sultan Süleyman döneminde Venedik elçisi A. Giritti’nin oğlu Luigi Giritti’nin burada ikamet etmesiyle ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte 19. Yüzyılda Manouil Gedeon, Stavrodromi ile Beyoğlu’nun farklı yerler olduğunu…

Oku
İstanbul'un Semtleri

Ayvansaray

Ayvansaray, Haliç’in, küçük bir körfez ve yarımada meydana getirdiği güney kıyısında, kara surları ile Ayvansaray caddesi boyunca uzanan deniz surlarının (Heraklikus ve Leon surlarının) birleştiği bölgenin adıdır. Bizans döneminde Blaherna (Tekfur Sarayı) sarayının yakınlarında Blaherna ve Knigu kapılarının arasında yer aldığı için Loca (Λότζα) ve Hiloporta (Ξυλόπορτα) olarak da bilinmekteydi. 16. Yüzyıl Osmanlı kayıtlarında Mahalle-i Eksiliporta adıyla anılan bölgenin adı bu dönemden sonra değişmiş olmalıdır ki 17. Yüzyıl sonlarında Ermeni gezgin Yeremya Kömürcüyan İstanbul’un bir ayağının Eftapiryo (Yedikule) diğerinin ise Ayvan Saray olduğunu bildirirken yerleşimin diğer isimlerini anmamıştır.

Oku
Hagia sophia mosaics, empress Zoe
Bizans yapıları İstanbul camileri İstanbul kiliseleri

Ayasofya Müzesinin Bölümleri

Makale: Özhan Öztürk Ayasofya’nın zemin planı 1. Sıbyan Mektebi 2. Şadırvan 3. Muvakkithane 4. Mütevelliler dairesi 5. Şehzadeler Türbesi 6. III. Murad Türbesi 7. II. Selim Türbesi 8. III. Mehmet Türbesi 9. Sebil 10. Mermer sarnıç 11. Türk payanda duvarları 12. Kütüphane 13. Vaftizhane (Günümüzde Sultan Mustafa ve Sultan İbrahim Türbesi) 14. Sebil 15. Minareler 16. Omphalion 17. İkinci Ayasofya kalıntıları 18. Ayasofya Medresesi (günümüzde mevcut değildir) 19. Ayasofya İmareti (günümüzde mevcut değil) 20. İmaret Kapısı 21. Mihrap 22. Hünkâr mahfili 23. Minber 24. Müezzin mahfili 25. IV. Murat’ın yaptırdığı…

Oku
Bizans yapıları İstanbul camileri İstanbul kiliseleri

Ayasofya: Bizans ve Osmanlı’nın kutsal mirası

Makale: Özhan Öztürk Ayasofya (Αγία Σοφία), Ayasofya Kilisesi (Ναός τῆς Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Σοφίας) veya basitçe Büyük Kilise anlamında Megale Ekklesia (Μεγάλη Εκκλησία) Konstantinopolis‘in ilk tepesi üzerinde yer alan kentin en eski kilisesi Aya İrini‘nin yanı başına inşa edilen en ünlü ve en önemli Bizans yapısıdır.  

Oku
İstanbul kiliseleri

Aya İrini Kilisesi ve Müzesi

Aya İrini (Ἁγία Εἰρήνη) Topkapı Sarayı’nın dış avlusunun güneyinde, Sûr-ı Sultânî içinde Ayasofya kilisesinin 100 m kuzeydoğusunda yer alan Ayasofya’dan daha küçük bir Bizans kilisesi olup, İstanbul’un en eski kilisesi kabul edildiğinden “Eski Kilise” (Palaia Ekklesia) adıyla da anılmıştır.

Oku
İstanbul'un Semtleri

Byzantium: Antik Topografya ve Antik Çağ Tarihi

İstanbul’un Avrupa Yakası, İstanbul Boğazı’nın ikiye ayırdığı İstanbul ilinin Avrupa Kıtası üzerinde kalan topraklarına verilen isim olup, Rumeli Yakası adıyla da bilinmektedir. ‘Rumeli Yakası’ terimi Osmanlı döneminden kalma olup, Avrupa yakası tanımı daha geç bir dönemde benimsenmiş olmalıdır. Avrupa yakasının kuzey sahilinde Eyüp, Gaziosmanpaşa ve Çatalca, güney sahilinde ise Fatih, Zeytinburnu, Bakırköy, Büyükçekmece ve Silivri, Boğaz kıyısında Eminönü, Beyoğlu, Beşiktaş, Sarıyer, denizle ilişkisi olmayan iç bölgelerde ise Bahçelievler, Bağcılar, Güngören, Esenler, Bayrampaşa, Kâğıthane ve Şişli ilçeleri bulunmaktadır.

Oku