Dünya Halkları

Altaylar, Altay Türkleri: Tarih ve Kültür

Altaylar veya Altay Türkleri, Rusya’ya bağlı Altay Cumhuriyeti (Rusça Respublika Altay ‘Респу́блика Алта́й’) ve Altai Krai (Rusça Altaysky kray ‘Алта́йский край’) federasyonlarında yaşayan Türklerin genel adı olup, Çelkan, Kumandin, Telengit, Teles, Teleut ve Tubalar adlı halklardan oluşmaktadır. Altay Türkleri kendilerini Altay halkı veya Altaylı anlamına gelen ‘Altay Kizhi’ olarak adlandırmaktaysa da Altay kabileleri kendielrini genellikle yaşadıkları yerin coğrafi özelliklerine göre sözgelimi nehrin (Mayma nehrine atfen ‘Mayma Kizhi’) ya da ormanın (Yiş ormanına atfen ‘Yiş kizhi’) adıyla tanımlayabilmektedir. Bazı yazarlar yanlışlıkla Güney Altayları,  Beyaz Kalmıklar, Biy Kalmıklar veya Dağ Kalmıkları olarak…

Oku
Türk Mitolojisi

Türklerde Tengri İnancı:  Tengrizm veya Tengricilik (Türk Mitolojisi)

TENGRİ Türk Mitolojisinde Türk ve Moğol halklarının inanışında kaderi kontrol edip, görünen veya görülemeyen her şeyi efendisi kabul edilen yaratıcı gök tanrı olup, Tangara, Tengeri, Tura adlarıyla da bilinmekteydi.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Dağlarının Ötesi: Kürtün, Bayburt ve İspir

Makale: Özhan Öztürk Kürtün Osmanlı tahrir defterlerine göre Kürtün kazasına 1486’de 45 köy, 1 nefs ve 4 mezranın bağlı olup, 62 hâne, 5 bîve Hristiyan, 732 hâne, 169 mücerred İslam ve 4 neferin varlığı kayıtlıdır.  1515’de Tirebolu, Görele ve Bedirme adlı 3 kale, 110 köy ile 43 mezranın bağlı olduğu kazada 432 hânede 19 bîve, 18 mücerred Hristiyan, 2135 hâne, 118 mücerred Müslüman, 39 neferin yaşamaktadır. 1554 yılında ise Kürtün, Üreğir, Bayramoğlu, Yağlıdere, Karaburun, Elkerimlühas, Alahnas, Harşid adlı 8 nahiye, 106 köy, 2 nefs ve 67 mezranın bağlı olduğu kazada…

Oku
Karadeniz Tarihi

Akçaabat Tarihi (Platana, Pulathane, Akçaova, Akçaabat), Trabzon

Makale: Özhan Öztürk Trabzon’un 13 km batısında yer alan Platana[1] kenti İslam öncesi bir yerleşim olmakla birlikte hangi dönem kurulduğu bilinmemektedir. Platana, Yunanca “çınar ağacı” anlamına gelmekte olup[2] pek çok antik toplum gibi Yunanlılar’ın da bu ağacı kutsal kabul etmesine atfen verilmiş olmalıdır[3]. Platana, karayele karşı korunaklı olduğu için[4] kötü havalarda Daphnous mevkiindeki Trabzon limanına iyi bir alternatif olmuş,  10 – 11 Nisan 1404 tarihinde Clavijo’nun gemisi kötü hava şartlarından burada demirlemiş, 17 Eylül 1405 tarihinde Trabzon’dan kalkan fındık yüklü bir Ceneviz gemisi de ters rüzgârlar nedeniyle buraya demirlemek zorunda…

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Tarihi: Gabras Ailesi (Kavraz) Dönemi

Makale: Özhan Öztürk Selçuklu sultanı Tuğrul’un kardeşi İbrahim Yınal, 10 Eylül 1048’de Kapetru[1] Savaşı’nda Bizans-Gürcü kuvvetleri karşısında tutunamayıp geri çekilmesine karşın Erzin bölgesini yağmalayarak Arap tarihçi İbn al-Athir’in bildirdiğine göre 100 bin esir ve 10 bin deve yükü mal yağmalamıştır[2]. Bizans’ın ileri gelenlerinden Eustathios Boilas 1051’de Kapadokya’dan İberya’ya[3] giderken geçtiği Erzurum civarından “Kokuşmuş ve yönetilemez… yılan, akrep ve vahşi hayvanlarla dolu” olarak bahsetmiştir[4].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Bizans Dönemi Tarihi

Makale: Özhan Öztürk Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasının ardından Trabzon ve çevresi Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer almıştır. Ermenistan’a en yakın liman şehri olduğundan I. Justinianus döneminde (MS 527-565) Laz ve Perslere karşı surlar tahkim edilmiş, Eugenios adına su kemeri inşa edilmiş, böylece yeniden yapılandırılan şehir, doğu seferlerinde üs vazifesi görmüştür.

Oku