Yunan Mitolojisi Sözlüğü (E)
Aşağıdaki çalışmam A’dan Z’ye Online sunulan alfabetik Yunan Mitolojisi Sözlüğü‘nün E harfini içermektedir.
Echidna Bkz. Ekhidna
Eetion Kilikya’da bulunan Thebai kentinin kralı olup Andromakhe’nin babasıdır. Eetion’u öldüren Akhilleus düşmanının yiğitliğine saygısından Eetion’u silahlarıyla birlikte gömmüştür (İlyada I, 366; VI, 416).
Efreisone Festivallerde ebeveynlerinin eşlik ettiği çocuklar tarafından taşınan yün ipliklere dolanmış ve üzerine meyveler asılmış bir zeytin dalının kişileştirilmiş (dişil) formunun adıdır.
Egkoimesis Uykuya yatarak görülen rüyaya göre kehanette bulunma inanışının adı olup Eski Yunan’da yaygın bir falcılık yöntemiydi. Eski Roma’da incubatio olarak adlandırılmışsa da Anadolu’da Arapça istiare olarak tanımlanıp günümüzde bile uygulanmaktadır.
Eidothea 1. Kara kralı Eurythos’un kızı, Miletos’un karısı, Kaunos ile Byblis’in annesidir.
- Kadmos’un kız kardeşi, Kaunos’un annesi ve Phineus’un ikinci karısının adıdır.
- Proteus’un kızı olan bir su perisinin adı olup, kehanet yeteneğiyle tanınan Eidothea gemisi batan Menelaos’a yardım etmiştir.
Eileithyia Doğum sancısı tanrıçalarının adı olup, Homeros onların Hera’nın kızları olduğundan bahsetmiştir (İlyada, XI, 271)
Eirene Horae adı verilen mevsim tanrıçalarından birisinin adı olup Yunanca ‘barış’ anlamına gelmektedir. Heisodos’a göre diğer ikisinin adları Eunomia (düzen) ve Dike’dir (hak). Homeros’a göre göğün kapılarını bulutlarla açıp kapamakla görevlidirler.
Ekdysia Giritli evli kadınlar tarafından tanrıça Leto için kutlanılan bir bayramın adıdır.
Ekhemos Aeropos’un oğlu ve Timandra’nın kocası olup, Herakles’in oğullarına karşı kentini kahramanca savunarak yenilgiye uğratmış, Hyllos’u öldürmüş Arkadia kralının adıdır.
Ekhetlos Marathon savaşında köylü kılığında savaşmasına karşın Pers ordusuna büyük zahiyat verdiren Attikalı bir kahramanın adıdır. Çiftçi olan Ekhetlos’un adı, savaşırken silah gibi kullandığı karasabanın bir parçası olan ekhetle kelimesinden gelmektedir (Pausanias, I, 32)
Ekhetos Gaddarlığı ile ün yapmış, kızı Netope’nin bile gözlerini oydurmuş Epir kralının adıdır (Odysseia XVIII, 85).
Ekhidna Gövdesi kadın formunda olmasına karşın bacakları yerine bir yılan gövdesine sahip olan bir canavarın adıdır. Hesiodos’a göre Keto ile Phorkys’in kızı olmakla birlikte (Theogonia, 295) başka söylencelerde toprak ana Gaia ile Tartarus’un kızıdır.
Karadeniz kıyılarında yerleşik Yunanların efsanelerinde Ekhidna, Herakles’in kaybettiği atlarını kahramanla birlikte olma karşılığında kendisine veren bir canavarın adı olup bu ilişkiden Agathrsos, Gelonoi ve Skythes adlı çocuklar doğmuştur.
Kocası Typhon’dan ise pek çok yaratık doğurmuştur:
Üç başlı köpek Kerberos, iki kafalı köpek Orthus, yedi başlı yılan Hydra, kuş gövdeli kadın başlı Harpies, keçi gövdeli aslan başlı Chimera ve aslan gövdeli kartal başlı ve kanatlı Gryphon.
Ekhion 1. Hermes ile Antianira’nın oğlu ve Eurytos’un ikiz kardeşi olup, Argonautlardan birisinin adıdır.
- Kadmos’un ektiği ejder dişlerinden doğan adamlardan sağ kalan beşinden birisinin adı olup, Agaue’nin kocası ve Pentheus’un babasıdır.
Ekho Bir dağ perisi olan Ekho, delikanlı Narkisos’a gönlünü kaptırır. Sevgisine karşılık bulamayınca, üzüntüsünden kendi kendini yer bitirir, bir kemik yığınına dönüşür. Kemikleri de sonradan bir kaya olur, Ekho’dan geriye yalnızca sesi kalır. Bir başka söylencede ise Pan’ın aşkına cevap vermediği için tanrı tarafından çobanlara parçalatılmış, ölürken sözlerin son hecesini tekrarlayan yankı sesine dönüşmüştür.
Ekklesia [Eski Yunan] Şehir devletinin on sekiz yaş ve üzerindeki erkek yurttaşlarından oluşan meclisin adıdır Elara Orkhomenos’un kızı olup Zeus’un sevgililerinden birisidir. Zeus onu Hera’nın kıskançlığına karşı yeraltında saklamıştır. Elara’nın Zeus’tan Tityas adlı dev oğlu olmuştur.
Elaphebolia Ativa ve Phokis kentlerinde Elaphebolion ayında (kış) Artemis Elaphebolos (Geyik katili Artemis) onuruna düzenlenen bir festivalin adıdır.
Elara Orkhomenos’un kızı olup Zeus’un sevgililerinden birisidir. Zeus onu Hera’nın kıskançlığına karşı yeraltında saklamıştır. Elara’nın Zeus’tan Tityas adlı dev oğlu olmuştur.
Elaphebolia [Eski Yunan] Ativa ve Phokis kentlerinde Elaphebolion ayında (kış) Artemis Elaphebolos (Geyik katili Artemis) onuruna düzenlenen bir festivalin adıdır.
Elatos Phokis bölgesinde yer alan Elateia kentini kuran Arkadia kralının adı olup Arkas’ın oğludur (Apollodorus, Bibl. III, 9).
Elektra 1. Atlas’ın yedi kızından (Pleiades) birisinin adı olup, deniz tanrısı Thaumas’ın eşi İris ve Harpilerin annesidir.
- Dardanus’un annesi (Zeus’tan), Okeanos ve Tethys’in kız kardeşidir.
- Truva Savaşı sırasına Yunanların kralı olan Agamemnon ile Klytemnestra’nın kızıdır.
Elektryon Perseus ile Andromeda’nın oğlu, Miken kralı ve Alkmene’nin babasıdır.
Elephenor Dedesine kötü davranan bir uşağı dövmek isterken sopası yanlışlıkla dedesi Abas’a vurarak ölümüne sebep olmuş bu yüzden Euboia’dan sürgüne gönderilmiştir. Khalkedon’un oğlu ve Abas’ın torunu olup Helen’in taliplerinden birisidir. Otuz gemilik bir grubun başında Truva Savaşına katılmıştır.
Eleusinia Adını Eleusis bölgesinden alan ve Tanrıça Demeter uğruna düzenlenen dini tören ve eğlencelerdir.
Eleusis Tarım tanrısı ve evliliğin koruyucu tanrıçası Demeter’in kültünün yaşatıldığı bir bölgenin adıdır. Ruhun ölümsüzlüğü ve öteki dünyada sonsuza dek yaşama inancı kendine özgü ritüelleri olan Demeter dininin temel ilkeleriydi.
Eleutherios Tanrı Dionysos ve Eros’un takma adı olup ‘kurtarıcı’ anlamındadır.
Elis Eurypyle ile Poseidon’un oğlu olan Eleia kralının adı olup, Peloponessos’un batısında yer alan Elis kentinin kurucusudur.
Elpenor 1. Odysseus’un bir arkadaşı olup, sarhoş olduktan sonra Helios’un kızı Kirke’nin sarayının çatısından düşerek boynunu kırmıştır.
- Khalkodon ile İmenarete’nin oğludur.
Elpis Umut tanrısının adı olup kederlenmiş Eros’un yanında elinde bir zambak tutarken tasvir edilir.
Elymos Bir Truvalı olup, Sicilya’da yaşayan Elymi halkının atası olduğuna inanılır.
Elysia Tarlaları, Elysium, Elysion Dünyanın batısında Okeanos’un bir ucunda yer alan bir adanın adı olup zamanla Hades’in kutsanmış ve mutlu insanlara ayrılan bölümü (cennet) olarak tasvir edilmiştir.
Emathion Herakles tarafından öldürülen bir Arap kralı olup Tithonus ile Eos’un oğludur.
Empusa Tanrıça Hekate’nin yardımcısı olup, şekil değiştirme yeteneğine sayesinde küçük çocukları korkutur. Birçok söylencede yarı eşek yarı insan dişi cinlerin adı olarak geçerken, Empousa’nın köpek, inek hatta güzel kız şekline de girebildiğine, bir ayağının tuçtan diğerinin eşek pisliğinden olduğuna inanılmaktadır. Seyyahlara tuzak kurup öldürüren bu cinler yanlışlıkla Lamia’larla (bir çeşit vampir) karıştırılmışlardır.
Enarete Aeolus’un karısı ve Salmoneus’un annesidir.
Enarophoros Hippokoon’un oğlu olup Helen’i kaçırmak istemiştir.
Endeis Poseidon ile Salamis’in kızı, Aeakus’un karısı olup, Peleus ile Telamon’un annesidir.
Endymion Latmos Dağı’ndaki bir mağarada uyuması karşılığında Zeus tarafından ölümsüzlük bahşedilen Anadolulu yakışıklı bir çobanın adıdır. Ay tanrıçası Selene, iki beyaz atın çektiği arabasıyla gece gökyüzünde gezerken Endymon’un yanına gelip aşık olduğu gençle vakit geçirmekteyse de delikanlının tanrıçaya karşılık verebilmesi için uyanıp tekrar ölümlü olmayı seçmesi gerekmekteymiş. Yunan düşüncesinde yaşam, ölüm ve değişmezlik kavramlarını sorgulayan bir efsanedir.
Enipeus Teselyalı bir nehir tanrısının adı olup, tanrı Poseidon Enipeus kılığına girerek Tyro ile çiftleşmiştir.
Enipeus Helida kralı Salmoneus’un kızı Tyro’nun aşık olduğu Teselyalı bir nehir tanrısının adıdır. Poseidon Enipeus’un kılığına girerek Tyro ile sevişmiş ve bu ilişkiden Neleus ile Pelias doğmuştur.
Enkeladus Gigante adı verilen yüz kollu devlerden birisinin adıdır. Olympos tanrılarına karşı savaşırken Zeus tarafından bir şimşekle vurulmuş Etna dağının altına hapsetmiştir (Vergilius III, 578).
Enosigaios Poseidon’un adlarından birisi olup ‘yeri sallayan’ anlamındadır.
Enosikhthon Poseidon’un adlarından birisi olup ‘dünyayı sallayan’ anlamındadır.
Entelekhi Aristoteles’e göre ruh anlamında bir terim olup bedenin var olmasını sağlamaktadır.
Enthousiasmos İnsanı kendinden geçirecek, bilincini kaybettirecek derecede coşkunun adı olup Dionysos ayinlerinde sıkça varılan bir sonuçtu.
Enyalius Sparta savaş tanrısı olmasının yanı sıra, Ares’in de adlarından birisidir.
Enyo Bazı kaynaklarda Ares’in kızı olarak da geçen, vücudu kanla kaplı tasvir edilen bir savaş tanrıçasının adıdır. Roma mitolojisinde karşılığının adı Bellona’dır.
Eos Şafağın kişileştirilmiş formu olup Hyperion ile Theia’nın kızı ve güneş tanrısı Helios ile ay tanrıçası Selene’nin kız kardeşidir. Kocası Astraeus’tan dört rüzgâr tanrısının (Boreas, Eurus, Notus, Zephyrus) annesi olmuştur.
Epaphos Zeus ile Io’nun oğlu olup, doğumundan sonra Nil nehrine bırakılmışsa da büyüyünce Mısır kralı olacak ve Memphis kentini kuracaktır.
Epeios Truva kentinin ele geçirilmesini sağlayan tahta atı yapan heykeltıraşın adı olup aynı zamanda savaş sırasında Akha kuvvetlerinin de komutanıdır.
Epeiros Epeiros bölgesinde (Efir) adını veren Ekhion’un kızıdır.
Ephialtes 1. Deniz tanrısı Poseidon ile İphimedea’nın Aloadae olarak bilinen iki dev oğlundan birisinin adı (diğeri: Otus) olup, Artemis tarafından öldürülmüştür.
- Uranos ile Gaia’nın oğlu olup Herakles tarafından öldürülmüştür.
Epeigeus Boudeion kralı Agakles’in oğlu olup Truva Savaşı sırasında Hektor tarafından öldürülmüştür.
Epeios 1. Elis kralı Endymon’un oğlu, Paion ile Aitolos’un kardeşi olup, babasının ölümünün ardından tahta çıkmıştır.
Ephebos Başlangıçta ergenlik yaşına girmiş erkek anlamına gelmekle birlikte MÖ 335 yılından itibaren iki yıllık askeri bir eğitim görmelerinin ardından kılıç ve kalkan taşımaya hak kazanıp, zorunlu askerlik yemini eden gençlerin resmi unvanı olmuştu. Batı Anadolu’da yiğitlere takılan efe teriminin kaynağı olmalıdır.
Ephesia Ephesus kentinde tanrıça Artemis onuruna düzenlenen şenliğin adıdır.
Ephesus Batı Anadolu’da bugünkü Selçuk yakınlarında bulunan bir antik kentin adı olup, Amazonlar tarafından kurulduğuna inanılmaktaydı.
Epigonoi Thebai şehrini ele geçirmek için uğraşan yedi kahramanın oğullarının adıdır. Babalarının intikamlarını almak için onlar da Thebai’ye saldırıp kenti yağmalamışlardır.
Epigonoi listesi
Epigonoi | Ebeveynler |
Aegialeus | Adrastus-Amphithea |
Alkmeon | Amphiarus-Eriphyle |
Amphilochus | Amphiarus-Eriphyle |
Kyanippus | Adrastus-Amphithea |
Diomedes | Tydeus-Deipyle |
Euryalus | Mecisteus |
Polydorus | Hippomedon |
Promakhus | Parthenopaeus |
Sthenelus | Capaneus-Evadne |
Thersander | Polyneices-Argeia |
Epikaste Elis kralı Augeas’in karısının adıdır
Epillion Bir vurgulu iki vurgusuz ölçüyle yazılan kısa şiirlerin adıdır.
Epimenides Giritli bir şair ve kâhin olup, Platon’un bildirdiğine göre Atina’yı veba salgınından kurtarmıştır.
Epimetheus İapetos ve Klymene’nin oğlu, Atlas, Menoitios ve Prometheus’un kardeşi olan bir Titan’ın adı olup, Pandora’dan Pyrra adlı bir kızı olmuştur. Zeki ve cesur Prometheus tanrı Zeus’a meydan okuyarak insaoğlunu yüceltmeye çalışırken Zeus, Prometheus’un aptal kardeşi Epimetheus’u kandırarak insanoğlunun köleliğinin devamı için kahramana karşı savaşmıştır. O dönemde insanlar sadece erkeklerden oluşmaktadır. Zeus, kilden Pandora adlı bir kadın heykeli yaparak eline içine tüm kötülük ve iyilikleri doldurduğu bir kutu vermiş ve Epimetheus’a göndermiştir. İlk kadına aşık olan Epimetheus Pandora ile evlenmiş bu evlilikten Pyrrha doğmuştur.
Epione Asklepios’un karısı olup İaso, Aikle, Panakeia ve Akeso’nun annesidir (Pausanias, II, 27).
Epipole Trakhion’un kızı olup erkek kılığına girerek Truva Savaşına katılmışsa da Palamedes durumun farkına varmıştır.
Epirus Kuzeybatı Yunanistan’da Adriyatik Denizi kıyısında, İllyria, Makedonya, Teselya, Aetolia ve Akarnania ile çevrili tarihi bir bölgenin adı olup Yunan mitolojisine ait pek çok efsanede adı geçmektedir.
Epitheta Tanrıların takma isimleri anlamına gelmektedir.
Eponymus Bir soyun atası veya kentin efsanevi kurucusuna verilen isimdir.
Epopeus Sikyon kralının adı olup, Thebai kralı Nykteus’un kızı Antiope ile evlenmiştir.
Erato Aşk ve erotik şiirin, taklitçiliğin ilham perisi olup genellikle lir çalarken tasvir edilir.
Erebos Kaos’un oğlu, Nyks’un (gece) kardeşi, Aether (atmosfer) ile Hemera’nın (gündüz) babası olup yeraltında yaşayan karanlık tanrısının adıdır. Hades’in en karanlık bölümü ve Tartaros’u da Erebos oluşturmuştur.
Erekhteion Efsanevi Atina kralı Erekhteus’un tanrıça Athena tapımını başlatıp, kutsandığı tapınağın adıdır.
Erekhtheus Atina’nın efsanevi kralının adı olup tanrıça Athena’nın kültünü Atina kentinde o başlatmıştır. Homer’in İlyada’sında topraktan doğduğu ve Athena tarafından yetiştirildiği yazmaktaysa da sonraki söylencelerde Erekhteion tapınağında yaşayan dev bir yılan olarak tasvir edilmektedir. Euripides’in bir oyununda Atina ile Eleusis kent devletlerinin savaşında Erekhtheus’un savaşı kazanmak için kız kardeşi Khthonia’yı kurban ettiği bu yüzden Poseidon ya da Zeus tarafından cezalandırıldığı belirtilmiştir.
Ereuthalion Nestor tarafından teke tek dövüşte yenilen Arkadialı bir kahramanın adıdır.
Erginus 1. Klymenos ile Bouzyges’in oğlu olan Minyai kralının adıdır. Thebai kentine saldırmış ve şehrin kralını yılda yüz boğa haraç ödemeye razı etmişse de Herakles’in Thebaili gençleri silahlandırıp savaşı tekrar başlatmasıyla yenilmiş ve Herakles tarafından öldürülmüştür.
- Poseidon’un oğlu olup, Argonautlarla birlikte seyahat etmiş ve dümenci Tiphys öldüğünde yerini almıştır.
Eriboea Aloeus’un ikinci karısının adıdır. Ares, Ephialtes ile Otus’u esir ettiğinde durumu Hermes’e bildirerek ikiz devlerin serbest kalmasını sağlamıştır.
Eridanos Yeraltı dünyasında bir nehrin adı olup Okeanos ile Tethys’in oğullarındandır (Vergilius VI, 659).
Erigone 1. Aegisthus ile Klytemnestra’nın kızı olup, Oreste efsanesinde adı geçmektedir.
- Dionysos’u evinde konuk eden İkarios adlı bir Atinalı’nın kızı olup, bu tanrıdan Staphylos’u doğurduktan sonra kendisini babasının mezarı üstündeki bir ağaca asmıştır.
Erikhthonios Tanrı Heptaistos ile tanrıça Gaia’nın yarı insan yarı yılan formundaki canavar oğlunun adıdır. Gaia tarafından terk edilen çocuk tanrıça Athena tarafından bulunarak bir sandık içinde üç kız babası olan Atena kralına verilmiştir. Kızlara sandığı açmamaları tembih edilmişse de merak edip açmışlar canavarı görünce korkudan Akropolden aşağı atlamışlardır. Bu trajedi üzerine Athena yaratığı alarak büyütmüştür. Efsaneye göre büyüyünce Atina kralı olacak ve adına Akropoldeki Erikhthius tapınağı inşa edilecektir.
Erinyeler Köpek kafalı, yılan saçlı, yarasa kanatlı merhametsiz öc tanrıçalarının adı olup, Roma mitolojisindeki karşılığı Furialardır. Kelime, Yunanca ‘kızgın olanlar’ anlamına gelmektedir. Ouranos’un oğlu tarafından kesilen testisinden akan kanın toğrağı döllemesiyle oluşan Erinyeler, Ölüler Diyarı’nda Erobos adı verilen karanlık bölgede yaşamaktaydılar. Başlangıçta ellerinde meşale veya kamçıyla dolaşan işkencecilerken, Homeros döneminden itibaren aileye karşı işlenen suçları cezalandıran, öteki dünya inancının yerleşmesiyle bir çeşit cehennem iblisi olarak tasvir edilmişlerdir.
Eriphos Dionysos’Un Hera’dan kurtulmak için girdiği genç keçi formunun adıdır.
Eriphyle Argos kralı Amphiaraus’un karısı olup, kocası Thebai seferine giden yedi kahramandan birisi olmaktan vazgeçince, kadın onu ele vererek arkadaşlarına eşlik etmeye zorlamıştır. Alkmaion ile Amphilokhos adlı iki oğlu ve Eurydike ile Demonassa adlı iki kızı vardır.
Erippe Odysseus’un tecavüzü sonucu Eurytus’u doğuran Efir prensesinin adıdır. Kadın oğlu büyüyünce babasını öldürmesi için göndermişse de Odysseus durumdan haberdar olarak oğlunu öldürmüştür.
Eris [Yunan-Roma Mitolojisi] Savaş tanrısı Ares’in/Mars’ın değişmez yoldaşı olan anlaşmazlık ve nifak tanrıçasının adı olup Erinyelere benzeyen kanatlı bir kadın olarak tasvir edilmektedir. Eris, altın bir elmayı tanrıçaların arasına fırlatarak aralarına nifak sokmuş, Paris’in hakemliğine başvurulmuş ve Truva Savaşına kadar yol açan olaylar dizisi yaşanmıştır.
Eristik Gerçeğe ulaşmak ve doğruyu bulmaktan çok karşı görüşü çürütmeye odaklanmış tartışma biçiminin adı olup Yunanca eristikos ‘ağız dalaşı’ anlamına gelmektedir.
Erotes Eros’a tapınanlara verilen isim olup, Roma karşılığı Amoretti’dir.
Eros Aşk tanrısının adıdır. Hesiodos’un Theogonia adlı eserinde Kaos’un oğlu olup kendi kendine doğan ilk tanrılardan birisi olarak anılmışsa da zamanla tanrıça Aphrodite’nin oğlu konumuna indirgenmiştir. İçi dolu bir ok kılıfı ile yay taşıyan genç ve yakışıklı bir delikanlı olarak tasvir edilmiştir. Kült merkezi Thespiae olmakla birlikte Atina’da Aphrodite ile aynı tapınağı paylaşmaktaydı.
Ersa Çiğ tanrıçasının adı olup Zeus ile Eos’un kızıdır
Eryks Güzellik tanrıçası Aphrodite ile Sicilya’da bulunan Elmi kentinin kralı olan Boutes’in oğlunun adıdır. Usta bir dövüşçü olan Eryks, Herakles’e meydan okumuşsa da yenilip ölmüştür (Vergilius V, 392, 412).
Erymanthos 1. Apollon’un, Aphrodite’yi yıkanırken gördüğü için kör edilen oğlunun adı olup, Apollon’da yaban domuzu kılığına girerek tanrıçanın sevgilisi Adonis’i öldürmüştür.
- Arkadia bölgesinde yer alan Psophis civarındaki bir nehir tanrısının adıdır.
Erymanthos Domuzu Herakles’in yapmakla görevlendirildiği on iki işten üçüncüsünün kahramanı olan domuzdur. Herakles domuzu kar içine sürerek sıkıştırarak canlı yakaladıktan sonra kralın önüne çıkarmıştır.
Erypilus Eurystheos’un oğlu olup, Herakles tarafından öldürülmüştür.
Erysikhthon Poseidon’un oğlu ve Knidos şehrinin kurucusu olan Teselyalı Triopas’ın oğludur. Demeter’in ağaçlarını kestiği için tükenmek bilmeyen bir iştah duygusu verilerek cezalandırılmış, sonunda kendi kendini yiyerek ölmüştür.
Erytheia 1. Arkadia dağlarındaki güzel bahçelerde yaşayan Hesperid adı verilen perilerden birisinin adıdır.
- Geryon’un kızının adıdır.
Erynne Bkz. Erinyeler
Erythion Bkz. Eurytos
Erythreos Güneş tanrısın Helios’un atlarından birisidir.
Erytos Hermes ile Antianira’nın oğlu, Ekhion’un ikiz kardeşidir.
Esenkhebis Yunanca, Mısır bereket tanrıçası İsis’i tanımlamak için kullanılan bir kelime olup (Khembis adasında tapınıldığından) ‘Khembis’te ki İsis’ anlamına gelmektedir.
Eteokles Oidipus ile İokaste’nın oğlu ve Polynikes’in erkek kardeşidir. Oidipus Thebai’den sürüldüğünde kendisiyle ilgilenmeyen oğullarını lanetlemiş, iki kardeş birlikte Thebai kentini yönetirken anlaşamayınca Polyneikes yandaşlarıyla Thebai kentine bir sefer düzenlemiş, iki kardeş savaş sırasında ölmüşlerdir.
Eteoklus İphis veya Kephisus’un oğludur.
Eteoneus Truva Savaşı sırasında Agamemnon’un erkek kardeşi Menelaos’un silahlarını taşıyan kişinin adıdır (Odysseia IV, 22, 31).
Ethemea Kos adası kralı Merops’un karısı olan bir su perisinin adı olup maiyetinden ayrıldığı tanrıça Artemis tarafından öldürülmüştür.
Ethiopyalılar Eski Yunanistan’da güneyde yaşayanlar anlamına kullanılan bir terimdir.
Ethon 1. Prometheus’un ciğerini yiyen kartalın adıdır.
- Hektor’un atlarından birisidir.
Etias Aineias’ın kızı olup, Etis kentine adını vermiştir (Pausanias, III, 22)
Euadne 1. Kapaneus’un karısının adı olup, kocasının ölümünün ardından kendini yakarak intihar etmiştir (Vergilius VI, 447).
- Poseidon ile Pitane’nin kızı olup tanrı Apollon’dan İamos’u doğurmuştur.
Euaekhine Megarius’un kızı, Alkathous’un karısıdır. Alkathous, Kithaeroniya aslanını öldürünce kendisine ödül olarak verilmiştir.
Euandros 1. Sarpedon’un oğlu Euandros’un takma adıdır.
- [Roma Mitolojisi] Roma civarında bulunan Pallantium tepesine adını veren aynı isimli köyün kurucusunun adıdır. Bir söylenceye göre Hermes ile Telpousa’nın oğlu olan bir Arkadialıdır.
Euanthes Dionysos ile Ariadne’nin oğlu, Maron’un babasıdır.
Eucharist Bkz. Eukharistia
Euboea Asopus ile Metope’nin kızıdır.
Eubouleus 1. Triptolemos’un erkek kardeşi olup Argos’tan kaçıp Attike’ye sığınmak zorunda kalmıştır.
- Hades’in Persephone’yi yeraltına kaçırdığı bölgede sürüsünü barındıran bir domuz çobanının adı olup, hayvanlarının bir bölümü de tanrılarla birlikte yeraltına inmiştir.
Eudoros Hermes ile Polymela’nın oğlu olup, Truva Savaşı’nda Akhilleus’a eşlik etmiş, Patroklos’un son dövüşünde yan yana savaşmış bir Myrmidon komutanıdır.
Eudromos Aktaion’un köpeklerinden birisinin adıdır.
Euenor Poseidon’un karısı ve Atlas’ın annesi olup Atlantis’in yerli halkındandır.
Eugpamolak Manobo, Manama, Kalayá-gan [Filipinler Mitolojisi] Bagopo halkının inanışında gökyüzünde yaşayıp insanları gözetleyen yaratıcı tanrının adıdır.
Euhios Dinysos’un lakaplarından birisidir.
Euinos Ares ile Demonike’nin oğlu, Marpessa’nın babası olan Aitolia kralının adıdır. Kızının taliplerini öldürerek kurbanlarının kafataslarını Poseidon tapınağında biriktirmekteydi. Poseidon’un yardım ettiği İdas, kanatlı bir arabayla Marpessa’yı kaçırınca kederli baba kendisini Lykormas nehrine atarak boğulmuştur.
Euippe Odysseus’u konuk eden Epir kralının kızı olup kahramandan Euryalos adlı oğlu olmuştur. Büyüdüğünde babasını görmeye İthaki’ye giden çocuğu kıskanan Penelope, Odysseus’u kandırarak çocuğunu öldürmesini sağlamıştır.
Euippus Thestius ile Eurythemis’in oğludur.
Eukhe Dileğinin gerçekleşmesi karşılığında Tanrı’ya bir şeyler vereceğini vaat etme yani ‘adak’ eski Yunan dininin en temel uygulamalarındandır.
Eukhenor kâhin Polyeidos’un oğlu olup babasının uyarmasına rağmen Truva’ya gitmiş, Paris tarafından oklanarak öldürülmüştür.
Eulimene Girit kralı Kydon’un kızı olup, bir halk ayaklanmasını son erdirebilmek için kâhinler kızın kurban edilmesi gerektiğini bildirmişlerdir. Kızın öldürülmesinin ardından karnı yarılınca hamile olduğu ortaya çıkmıştır.
Eumaios Odysseus’un memleketi olan İthaka’da efendisine sadık kalıp, mülklerini yokluğunda korumaya çalışan bir domuz çobanının adıdır. Çeşitli maceralardan sonra ülkesine dilenci kılığında geri dönen efendisini tanımamışsa da onu iyi karşılayıp talipleri/rakiplerini öldürmesine yardım etmiştir.
Eumelos 1. Admetus ile Alkestis’in oğlu olup Truva Savaşına katılmıştır (İlyada II, 714).
- Apollon tarafından kuşa dönüştürülmüş Botres’in babasının adıdır.
Eumenides Erinyeler için kullanılan bir terim olup ‘iyi akıllı’ veya ‘yalvaranların koruyucusu’ anlamındadır.
Eumolpidler Eumolpos’un çocukları olarak anılan Eleusis rahiplerine verilen isimdir.
Eumolpos Antik Eleusis kentinde yaşayan Eumolpid kabilesinin atası olup Pausanias’a göre Poseidon ile Khione’nin oğludur. Baldızına tecavüze kalkıştığı için Trakya kralı Tegyrios’un yanına sürgüne gönderilmiş ve Tegyrius’un ölümünün ardından kral olmuştur.
Euneos İason ile Hypsipyle’nin oğlu olup Lemnos adasının kralıdır. Lemnoslu kadınların kocalarını öldürmelerinin ardından Argonautlar adaya uğrayınca İason ve adamlarının adalı kadınlarla birlikte olmuş bu olayın Euneos ardından doğmuştur.
Eunomia Düzen ve yasa tanrıçasının adı olup, Zeus ile Themis’in kızı ve üç Horae’den birisidir (diğerleri: Eirene ve Dice)
Eunomos Kalydon kralı Oineus’un adamlarından Arkhiteles’in oğlunun adıdır. Herakles’e şarap ikram ederken yanlışlıkla kahramanın ayaklarına dökmüş, Herakles bir anlık kızgınlıkla delikanlıyı tokatlayıp ölümüne sebep olmuştur.
Eunostos Elieus ile Skias’ın oğlu olan Boiotialı bir kahramanın adıdır.
Eupai [İnka Mitolojisi] Çocukların kurban verildiği yeraltı tanrısının adıdır.
Eupalamus Erekhtheus’un oğlu ve kimine göre Daedalus’un babasıdır.
Eupatrides Eski Atina’da soylu aileler için kullanılan terimdir.
Eupeithes Penelope’nin taliplerinden Antinous’un babasının adıdır (Odysseia XXIV, 469)
Eupheme Musaların bakıcısı olan bir su perisinin adı olup, Pan’dan Krotus’u doğurmuştur.
Euphemos Poseidon ile Europa’nın oğlu olup Argo gemisinin dümencisidir. Medea bir gün Libya kralı olacağı kehanetinde bulunmuşsa da ancak torunlarından Battus bu kehaneti gerçekleştirerek Libya’ya gitmiş ve Kyrene kentini kurmuştur.
Euphorbos Truvalı Panthoos’un oğlu olup, savaşta Patroklos’u yaralamayı başarmışsa da Menelaos tarafından öldürülmüştür.
Euphorion Akhilleus ile Helena’nın yavrusu olan kanatlı, doğaüstü bir varlığın adıdır. Zeus ona aşık olmuşsa da Euphorion ondan kaçmış, Melos adasına sığınmış, öfkelenen Zeus tarafından yıldırımla öldürmüştür.
Euphrates Karısının yanında uyuyan oğlu Aksourtas’ı yabancı sanıp öldürdükten sonra hatasını anlayıp pişmanlıktan kendisini Medes nehrine atan bir adamın adıdır. Medes nehri bu olaydan sonra Euphrates (Fırat) olarak anılmıştır.
Euphrosyne Kharitelerden birisinin adı olup Yunanca ‘mutluluk’ anlamına gelmektedir.
Eurakuilo Kuzeydoğu rüzgârının kişileştirilmiş formudur.
Europe 1. Poseidon’un oğlu ve Tyros kralı Agenor’un kızı olup Zeus’un da aşkıdır. Zeus’tan Minos, Sarpedon ve Radamanthys adlı üç oğlu olmuştur.
- Tityus’un kızı ve Poseidon’dan olma Euphemus’un annesinin adıdır.
- Okeanos ile Tethys’in kızlarından birisinin adıdır.
Euros Yunan anakarasına ılık hava ve yağmur getiren doğu rüzgârı (keşişleme) tanrısı olup Eos ile Astreus’un oğludur. Roma mitolojisindeki karşılığı Vulturnus’dur.
Euryale Üç Gorgon canavarından birisinin adıdır (Diğerleri: Sthenno, Medusa)
Euryalos 1. Thebai kentine sefer düzenleyen yedi kahramanın oğullarından (Epigonoi) birisinin adı olup hem Truva Savaşına hem de Argo seferine katılmıştır.
- Odysseus ile Euippe’nin oğlu olup babası tarafından öldürülmüştür.
Eurybatus Truva Savaşı öncesinde Yunan ordusundaki habercilerden birisidir (İlyada I, 320; II, 184).
Eurybie Pontos ile Gaia’nın kızı olup Titan Krios’tan Astraios, Pallas ve Perses’i dünyaya getirmiştir.
Eurydike 1. Orpheus’un bir ağaç perisi olan karısının adıdır.
- Thebai kralı Kreon’un karısı olup oğlu Haimon ölünce kendisini asarak intihar etmiştir.
- Lakedaimon ile Sparta’nın kızı, Akrisios’un karısı ve Danae’nin annesidir.
Euryganeia Bir söylencede Oidipus’un İokaste’den sonra evlendiği karısı olup Eteokles, Polyneikes, Antigone ve İsmene’nin annesidir.
Euryklea Odysseus’un süt annesi olup, Odysseus’un babası Laertes’in kölesidir. Türlü maceralardan sonra evine dönen Odysseus’u ilk tanıyan kişi olmuştur (Odysseia I, 429; XIX, 353)
Eurylokhos Odysseus’un seyahatinde yardımcısı ve kız kardeşi Ktimene’nin kocasıdır. Odysseia’da seyahat arkadaşlarından farklı olarak büyücü Kirke’nin sarayına girmemiş bu yüzden hayvana dönüştürülmekten kurtulmuşsa da Sicilya’da boğularak ölmüştür.
Eurymakhos Penelope’nin taliplerinden birisi olup, Odysseus tarafından oklanarak öldürülmüştür.
Eurymedon 1. Bir söylenceye göre Hera’ya tecavüz ederek Prometheus’un doğmasını sağlayan, dünyanın öteki ucundaki devler ülkesinin kralının adıdır.
- Minos ile su perisi Paria’nın oğlu, Nephalion, Khyrses ve Philolaos’un kardeşidir.
Eurymos Kastor’a iftira attığı için Polydeukes tarafından öldürülen bir Olenoslunun adıdır.
Eurynome 1. Okeanos ile Tethys’in kızlarından birisi (Okeanid) olup Zeus’tan Kharitleri ve nehir tanrısı Asopos’u doğurmuştur.
- Argoskralı Adrastus’un annesidir.
- Tyros kralı Agenor’un annesidir.
Eurynomos Mezarları kazıp taze cesetleri yiyen bir iblisin adıdır (Pausanias, X, 28)
Eurypylos 1. Thestius’un oğlunun adı olup Meleager tarafından öldürülmüştür.
- Telephus ve Astyokhe’nin oğlu olup Neoptolemus tarafından öldürülmüştür (Odysseia XI, 520).
- Truva Savaşı sırasında kahramanca savaşmış, Hypsenor, Melanthos ve Apissaon’u öldürmüş Teselya kralının adıdır.
- Libya’da Kryene ülkesinin kralı olan Poseidon’un oğullarından birisi olup bir söylenceye göre Triton’un kardeşidir.
Eurysakes Telamon’un oğlu Aias ile Truvalı Tekmessa’nın oğlunun adı olup, dedesinin ardından Salamis kralı olmuştur.
Eurysthenidai, Aigidai Sparta kralı Eurysthenes ile oğlu Agis’in soyundan gelenlerin adıdır.
Eurythemis Thestius’un karısı, Althaea, Euippus, Eurypylus, Hypermnestra, Iphiklus, Leda, Pleksippus ve Tokseus’un annesidir.
Eurysthenes Sparta kraliyet ailesinin atasıdır.
Eurystheos Sthenelus’un oğlu olan Miken kralının adıdır. Zeus’un Perseus’un soyundan ilk doğacak kişinin Miken kralı olacağı kehaneti üzerine kıskanç Hera, Herakles’in doğumunu geciktirip Eurystheos’un erken doğmasını sağlamıştır. Herakles, Minyai seferinden döndükten sonra Hera tarafından delirtilip çocuklarını öldürünce Pythia’ya akıl almaya gitmiş o da kahramana Tirynis’e gidip Eurystheos’un hizmetine girmesini tavsiye etmiştir. Eurystheos, Herakles’in iktidarını zorla elinden almasından korktuğundan şehre girmesine izin vermemiş, habercisi Kopreus aracılığıyla kahramanı tanrısallaştıracak bir dizi görev vermiştir. Herakles, görevlendirildiği olağanüstü zorlukta işleri başarıyla yerine getirmesine rağmen hak ettiği saygıyı görmeyince, Eurystheos’un oğullarını öldürmüş ve Atina’ya sığınmış, bu yüzden Atina’ya saldıran Eurystheos savaş sırasında öldürülmüştür.
Euryte Portheus’tan Oeneus’u doğuran bir su perisinin adıdır.
Eurythion 1. Truvalı bir okçunun adıdır (Vergilius V, 514)
- Geryon’un sürüsünü koruyan savaş tanrısı Ares’in oğludur.
- Teselyada bulunan Lapiths şehrinin kralı Pirithous’un evleneceği Hippodamia’yı kaçırmaya kalkan ve kentaurlarla Lapithliler arasında savaş çıkmasına sebep olan kentaurun adıdır.
Eurytos 1. Teselya’da bulunan Oikhalia kentinin kralı olup, Stratonike ile okçuluğuyla ünlü Menelaos’un oğlu, Antiokhe’nin kocası, Deion, Klytios, Tokseus ve İphitos’un babasıdır.
- Aktor ile Molione’nin oğlu, Kteatus’un ikiz kardeşidir.
- Uranos ile Gaia’nin oğlu olan devlerden birisinin adı olup, Tanrılarla Titanların savaşı sırasında Dionysos tarafından öldürülmüştür.
Euterpe Zeus ile Mnemosyne’nin kızı olan, Apollon’un dokuz ilham perisinden (Muse) birisinin adıdır. Yunanca ‘sevinç veren şey, haz, keyif’ anlamına gelmektedir.
Euthymos Temesa kentini Alybas adlı bir iblisten kurtaran güney İtalyalı bir kahramanın adıdır. Bu iblis, Odysseus’un bir kıza tecavüz ettiği için halk tarafından öldürülen yol arkadaşı Polites’in ruhuydu (Odyyseia, X, 224; Strabon VI, 255).
Evadne 1. Deniz tanrısı Poseidon ile Pitane’nin kızı olup Apollon ile İamus’un da annesidir.
- Kapaneus’un karısı ve İphis’in kızının adıdır. Kapaneus, Zeus’n yıldırımlarına hedef olunca Evadne kocasının yanan ateşine atlayarak onunla birlikte ölmüştür.
- Asopus’un kızı, Euboea ile Aegina’nın kız kardeşidir.
Evenus Ares ile Demonike’nin oğlu, Alkippe’nin kocası ve Marpessa’nın babası olan bir Sicilya kralının adıdır.
Everes 1. Teiresias’ın babası ve Khariklo’nun kocasıdır.
- Herakles’in Parthenope’den doğan oğludur.
Evius Taraftarlarının attığı çığlıklara atfen Dionysos’a verilen isimlerden birisidir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Folklor ve Mitoloji Sözlüğü. Phoenix Yayınları. Ankara, 2009