Capitoline Tepesi, Capitol Tepesi (Roma)
Capitoline Tepesi 41°53′36″N 12°28′59″E Roma’nın kurulduğu yedi tepeden (Sette colli di Roma) birisi ve en yükseğidir.
Capitolinus, Capitol Tepesi, Capitoline Tepesi nerede?
Capitoline Tepesi tarihi
Roma Forumu ve Campus Martius arasında yer alan tepe Eski Yunan akropolleri gibi
ilk Romalılarca kale gibi kullanılmış olup, tepenin ‘Hâkim yükseklik’ anlamına gelen adı ‘Capitol’ formunda Batı dillerine ‘Başkent’ anlamında girmiştir. 16. yüzyıla dek Capitolinus olarak bilinen tepe, Capitolino’ya dönüşürken aynı kelimeden kaynaklanan Campidoglio’da kullanılmaya başlanmıştır. Söylenceye göre Roma’nın beşinci kralı Yaşlı Tarquin buraya Capitoline Triad adlı bir tapınak inşa ettirmişse de Sabineler
Romalılara ihanet eden Vesta Rahibesi Tarpeia sayesinde burayı ele geçirmeyi başarmışlardır. Tepenin altında yeraltında bulunan ve Roma’nın devlet kayıtlarını tutmak için MÖ 1. yüzyılda inşa edilen Tabularium’un hemen yanında Veiovis tapınağı bulunmaktaydı. Orta Çağ’da bir zamanlar tepenin zirvesinde duran antik kalenin civarında Santa Maria in Aracoeli Kilisesi inşa edilmiştir. Aynı zamanda mimar olan Rönesans’ın en ünlü
sanatçısı Michelangelo Buonarroti 1536 – 1546 yılları arasında Piazza del
Campidoglio ile etrafındaki sarayların tasarımını bizzat yapmıştır. Büyük sanatçı o zamanda dek Roma’nın, Roma Forumu‘na bakan şehir merkezininin yönünü ters çevirerek, Basilica di San Pietro‘ya dolayısıyla Papalığa döndürerek önemli bir sembolik değişiklik gerçekleştirmiştir. Michelangelo Piazza del Campidoglio üzerine cepheleri birbirlerini kare olarak karşılamayan 3 önemli sarayı birbirlerine ‘Cordonata’ adlı merdivenler yardımıyla bağlamıştır. Michelangelo’un görünüşte oval ama aslında yumurta sırtı
formunda, bir köşeden diğerine daralan yollarlar oluşturduğu Caput mundi (‘Dünyanın tepesi’) adlı döşeme şekli sanatçının ölümünden sonra Papalarca önemsenmeyip yarım bırakılmışsa da 1940’da Mussolini döneminde aslına uygun olarak tamamlanmıştır. Meydanın ortasında filozof imparator Marcus Aurelius’un at üzerinde bronz bir heykeli günümüze dek ulaşmış olup, bunun sebebi pagan imparatorun yanlışlıkla Roma’da Hristiyanlığa yasal olarak izin veren İmparator I. Constantinus ile karıştırılmasıdır. Günümüzde meydanda yeralan heykel kopya olup aslı Palazzo dei Conservatori‘de sergilenmektedir. Meydanda bulunan ve Michelangelo’nun cephelerini tasarladığı üç saray günümüzde Capitoline Müzeleri (Musei Capitolini) olarak kullanılmaktadır.
Lupa Capitolina, Capitoline Kurdu
Capitoline Kurdu. Roma’nın kuruluş söylencesinde Romulus ve Remus adlı ikizleri
emziren efsanevi dişi kurdun 1471’den beri Roma kentinde Musei Capitolini‘de ki Palazzo dei Conservatori‘de saklanan 75 cm × 114 cm ölçülerindeki bronz heykelinin adıdır. Yapılan radyokarbon testince heykeldeki dişi kurun 11-12. yüzyıl süt emen ikiz bebekler ise 15. yüzyıla tarihlenmiştir. Bir başka söylencede Siena kentinin de Remus’un Roma’dan kaçan Senius ve Aschius adlı oğullarınca kurulduğu kayıtlı olup Siena Duomo meydanında bu ikizleri bir başka dişi kurtla birlikte tasvir eden mermer bir heykel bulunmaktadır.
Musei Capitolini, Kapitolin Müzesi
41°53′34.6″N 12°28′57.54″E Capitoline Müzeleri. Roma kentinde Capitoline
Tepesi’nde yer alan Piazza del Campidoglio’da bulunan bir grup arkeoloji ve sanat müzesinin adı olup, yeraltı tüneliyle birbirine bağlanan Palazzo Senatorio (12. yüzyıl), Palazzo dei Conservatori (16. yüzyıl), Palazzo Nuovo (17. yüzyıl) ve Palazzo Caffarelli-Clementino (16. yüzyıl) içerisindeki bu eşsiz müzelerin tasarımcısı Michelangelo Buonarroti’dir. Papa Sixtus IV’un 1471 yılında Roma halkına hediye ettiği antik bir bronz koleksiyonunun müzede saklanmasıyla başlayan zamanla Rönesans ve Ortaçağ’a ait pek çok sanat eserini barındırmasıyla büyüyen müzeler devlete aittir. Piazza del Campidoglio meydanının tam ortasında Marcus Aurelius’un Palazzo dei Conservatori’nin giriş katında sergilenen heykelinin kopyası bulunmaktadır. Palazzo dei Conservatori Roma, Yunan ve Mısır heykelleri ağrlıklı bir koleksiyona ev sahipliği yapmakta olup, ikinci katında Romulus ve Remus’u emziren ünlü dişi kurt Lupa Capitolina ile Spinario (MÖ 1. yüzyıl) heykellerini barındırmaktadır. Palazzo Nuovo’da ise Ölen Galatalı (Galata Morente) veya Ölen Glayatör heykeli (MÖ 3. yüzyıl), Cupid ile Psyche (MS 1-2. yüzyıl), Tabula Iliaca’nın bir parçası ile Capitoline Venus (MÖ 4. yüzyıl) görülebilir.
Kapitolin Müzesi Resmi website: www.museicapitolini.org/