Avare Yahudi, Hıristiyan Mitolojisinde İsa‘nın çarmıha gerildiği gün sırtında çarmıh taşıyan İsa’ya vurup, alay ettiği için İsa dünyaya tekrar dönene dek amaçsızca dolaşmaya mahkûm olan bir Ortaçağ efsanesi kahramanın adı olup, Ahasverus, Ahasuerus (İbranice אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ; Yunanca Ασουηρος) ve Johannes Buttadaeus olarak da bilinmektedir.
Ahasverus, Ahasuerus, Avare Yahudi, Johannes Buttadaeus
Efsane ilk olarak 13. Yüzyılda St. Alban manastırı kroniklerinde anılmakta olup, İsa Paltus’un kapısının önünden geçerken Pontius Pilatus’un uşağı tarafından tartaklanıp, daha hızlı gitmesi için uyarılmıştır. Ahasverus adı ise MS 1602 yılında yayınlanan anonim bir eserde geçmekte olup, İsa çarmıha gerili vaziyetteyken kunduracı Ahasverus’un evinin önünde dinlenmek istemiş, kunduracı bu talebi reddedince, merhametsizliği nedeniyle kıyamet gününe dek yeryüzünde dolaşma ve beş metelikten fazla para harcayamama cezasına çarptırılmıştır. Öykünün çeşitli versiyonlarında Avare Yahudi’nin vali, Sanhedrim adlı tarikattan bir haham, bir ayakkabı satıcısı veya başka bir tüccar olduğu iddia edilmekteyse de hepsinde ortak motif sonunda adamın yaptığından pişmanlık duyması ve sonunda vaftiz olarak Katolik inancını benimsemesidir. Bir iddiaya göre bu Ahasverus’un adı Pers kralı Xerxes’in Ahaşveroş olarak telaffuz edilmesiyle ilişkilidir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016