Karadeniz Tarihi

Bolaman (Side, Polemonium) Tarihi, Ordu

Makale: Özhan Öztürk Polemonium[1], Sidenus nehri ağzında kurulu antik bir kentin adın olup, Phadisane’den 10, Yasun Burnu’ndan 130 stadia uzaklıktadır[2]. Hieroklus[3], kentin adını yanlışlıkla Telomonion[4] olarak anmış, Yaşlı Pliny, Amisus’tan 120 Roma mili[5] uzaklıkta olduğunu bildirmiştir[6].

Oku
Karadeniz Tarihi

Fatsa Tarihi (Phadisana, Phadisanen, Vatiza, Satılmış), Ordu

Makale: Özhan Öztürk Arrian’ın Periplus’unda Polemonium’dan 10, Oenoe’den 190 stadia uzaklıkta bulunduğu belirtilen Phadisana kenti adını Pontus kralı II. Pharnakes’in kızı Phadisanen’den alıyor olmalıdır[1]. Kralın çevresindeki arazi ile birlikte kızına çeyiz olarak hediye ettiği kale etrafında gelişen kent, Roma, Trabzon İmparatorluğu, 1380’lerde Hacı Emiroğlu ve 1427’de başlayan Osmanlı döneminde de aynı isimle anılmış olmalıdır ki Charles Texier seyahatnamesinde Fatsa Kalesi’ni “Phadisane Şatosu” olarak anmıştır. 13. yüzyılın ilk yarısında bir Ceneviz kolonisini ağırladığı dönemde Vatiza[2], Katip Çelebi’nin Cihannuması’nda “Satılmış”, Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde ise “Faça” adlarıyla bahsi geçen yerleşim, 15. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında…

Oku
Karadeniz Tarihi

Mesudiye, Gölköy ve Korgan İlçeleri Tarihi (Ordu)

Makale: Özhan Öztürk Melet, Milas, Hamidiye, Mesudiye Bölgede yerleşimin Hitit dönemi hatta Demir Çağı’na dek indiği sanılmaktaysa da kentin bilinen en eski adı Milas’tır. Osmanlı döneminde bir dönem “Melet” olarak bilinmesinin nedeni Mesudiye’nin en büyük köylerinden Musalı’nın batısında yer alan Meletios adlı eski bir yerleşim olmalıdır. Meletios aynı zamanda Malatya’nın da Roma dönemindeki adı olup, Malatya[1] yakınlarında bulunan modern Arslantepe’nin Hitit çağındaki adı Melid’ten kök almaktadır. Tabii ki Musalı civarındaki Meletios yerleşimi adını Hitit köklerinden değil de Malatyalı bir aziz olan St. Meletios’a adanmış bir kiliseden de almış olabilir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Perşembe ve Ulubey İlçeleri Tarihi (Ordu)

Makale: Özhan Öztürk Genetes, Vona, Lena, Koz Ağzı,  İstefani, Satılmış, Perşembe Vona[1], Yasun Burnu’nun[2] 90 stadia doğusunda bir burun ve limanın adı olup[3], 1945 yılında ilçe olunca Perşembe adını almıştır. 19. yüzyılda Hamilton, İstanbul’un doğusunda yeterli su derinliğiyle Sinop’a bile tercih edilen en iyi kış limanının Vona olduğunu bildirmiştir[4]. Vona limanı karayele korunaklı olmasına karşın gündoğuşu ve poyraza açıktır.[5] Yasun Burnu ile Vona burnu arasındaki 1 mil uzunluğundaki sahil ise batı rüzgarlarına karşı korunaklı olmakla birlikte gemilerin karaya oturabileceği “Harman kaya” adlı bir topuğu barındırmaktadır[6].

Oku
Karadeniz Tarihi

Kavak, Arım ve Tekkeköy Tarihi, Samsun

Makale: Özhan Öztürk Kavak yerleşim, civarında Kalkolitik Çağ’da yerleşim yeri olarak, Hititlerin genişleme döneminde ise Amasya-Samsun ticaret yolunu kontrol etmek amacıyla askeri amaçlarla kullanıldığı sanılan Kaledoruğu höyüğünün[1] yanı sıra Deliktepesi, Kaleyeri, Kaletepe, Aytepe, Hacıbey, Dingil Kalecik höyükleri ile Güneytepe, Çamlık, Asarkale gibi istihkâmların varlığı ve civarda bulunan Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi kalıntılarından Kavak ve civarında insan yerleşiminin en azından MÖ 5000-3000’den günümüze dek kesintisiz süregeldiğini göstermektedir.

Oku
Karadeniz Tarihi

Havza Tarihi (Ancere, Hancere, Hâvize), Samsun

Makale: Özhan Öztürk J. A. Dengate’in 1970 yüzey araştırmasında Şeyhsafi tepesi ve U.B. Alkım’ın 1971-1977 yıllarında Taşkaracaören tepesinde Orta ve Geç Demir Çağı yerleşmelerini saptaması bölgede yerleşimin geçmişi hakkında fikir vermektedir[1].

Oku