Battle of Manzikert, The victorious Seljuk army captured the Byzantine emperor Romanos IV Diogenes. (Diorama at the Istanbul Military Museum) O. Mustafin
Olaylar

Malazgirt Muharebesi

Malazgirt Muharebesi 26 Ağustos 1071’de Bizans İmparatorluğu ile Sultan Alp Arslan’ın önderliğindeki Selçuklu Türk kuvvetleri arasında gerçekleşti ve sonuçta Bizans İmparatorluğu’nun yenilgisi ve İmparator IV. Romanus Diogenes’in ele geçirilmesiyle sonuçlandı. Malazgirt Savaşı’nı savunmasız kalan Anadolu’nun çoğunun Selçuklularca fethi izledi. II. Basileius döneminde 1025 yılına kadar doğuda ve batıda özellikle askerî açıdan altın bir dönem yaşayan Bizans İmparatorluğu’nun artık yıkılış sürecine girdiği anlaşıldı. Zayıflayan Bizans İmparatorluğu, Batı Avrupa’daki Hristiyanlardan yardım istemek zorunda kaldı ve nihayetinde Birinci Haçlı Seferi’nin yapılmasına sebep olan bir çağrıda bulunuldu ki bu süreçte 1087’de Kudüs de Müslümanlar…

Oku
Olaylar

Roma İmparatorluğu’nun Dönüşü: Justinian Dönemi

Batı Roma İmparatorluğu 476’da çöktü ancak yarım asır sonra tahta çıkan Justinian Roma’yı ihtişamlı günlerine döndürmek için çok mu geç kalmıştı? Justinian Bizans tarihinin baş döndürücü figürlerinden biri olarak tarihe geçen I. Justinian[1] (482 – 14 Kasım 565) kanun yapıcı, reformcu, batıda kabedilen bölgeleri geri kazanmak için cesur inisiyatifler başlatan önemli bir imparator olmakla birlikte masraflı askeri seferler yüzünden kötü bir miras bıraktığı iddiasıyla sıkça eleştirilmiştir. 527’den 565’e kadar Bizans İmparatoru olarak hüküm süren Justinianos tahta çıkana dek, geçmiş güzel günleri yeniden getirmeye yönelik “renovatio imperii” (imparatorluğun restorasyonu) düşüncesi uygulanma…

Oku
Kalenderhane Mosque, Theotokos Kyriotissa
Bizans yapıları İstanbul camileri

Kalenderhane Camii

Kalenderhane Camii, İstanbul’un Fatih ilçesi’nde Vezneciler semtinde Bozdoğan Kemeri’nin 16 Mart şehitleri Caddesi’ni kestiği köşede yer alan Doğu Roma döneminden kalma bir yapının adı olup, Ayasofya, Zeyrek Camii (Pantokrator Manastırı) veya Fethiye Camii (Pammakaristos Kilisesi) gibi 1453 yılında Osmanlıların Konstantinopolis’i fethinden sonra camiye dönüştürülen Bizans kiliselerinden birisidir. Meryem Ana’ya adanan yapının eski adının Bakire Meryem’in İsa‘nın annesi olduğu anlamına gelen Theotokos Kyriotissa Kilisesi olması muhtemeldir. Akataleptos Manastırı Kilisesi de Kalenderhane Camii’nin Bizans döneminde kilise olarak kullanıldığı sırada sahip olduğu iddia edilen bir başka isim olup, bu konuda uzmanlar arasında bir…

Oku
Bizans yapıları

Boukoleon Sarayı

Boukoleon Sarayı[1] veya Bucoleon Sarayı, günümüzde İstanbul Fatih ilçesi, Sultanahmet Mahallesi’nde Çatladıkapı’da bulunan Bizans saraylarından birisi olup, Marmara Denizi kıyısında, tarihi Konstantinopolis’te Hipodrom‘un güneyinde, Büyük Saray‘ın batısında ve Küçük Ayasofya’nın doğusunda yer almaktaydı.

Oku
The Byzantine double-headed eagle with the sympilema (the family cypher) of the Palaiologos dynasty.
Olaylar

Palaiologos (Palaeologus) Hanedanı

Palaeologus veya Palaiologos[1] ailesi, 11. yüzyılda öne çıkan soylu bir Bizans ailesinin adı olup Bizanslılarca eski ataların soyundan geldiklerine inanılmaktaydı. Palaiologos ailesi, Komnenos, Ducas ve Angelos gibi diğer hanedanlar evlilik bağlarıyla en yüksek aristokrat çevreye girmiş ve sürekli varlığını güçlendirmiştir. 1204 yılında 4. Haçlı Seferi’nde başkent Konstantinopolis’in (İstanbul) Latinlerce ele geçirilmesinin ardından ailenin üyeleri, VIII. Michael Palaiologos’un 1259’da genç IV. John Laskaris’in kıdemli yardımcı imparatoru olduğu komşu Nicaea İmparatorluğu’na kaçtı. VIII. Michael Palaeologus, kendisine sadık güçlerin Konstantinopolis’i yeniden ele geçirmesi dolayısıyla Latin işgalinin sona erdiği 1261 yılında Konstantinopolis’teki Palaeologi’nin hanedanlığını…

Oku
Chain of Golden Horn
Bizans yapıları

Haliç Zinciri

Ortaçağ’da, Bizans İmparatorluğu‘nun başkenti Konstantinopolis şehri neredeyse zapt edilemez olarak görülmekteydi. İstanbul Boğazı‘nın güçlü akıntıları düşman gemilerinin karaya yanaşmasını zorlaştırırken, tarihi şehir hem yaklaşık 6 km uzunluğunda kara hem de deniz tarafından oldukça kalın surlarla çevriliydi. Sözgelimi Osmanlı ordusu 1453’de kara surları önlerine geldiğinde 18 m genişliğinde ve 9 m derinliğindeki hendeği, ardından ise 3 sıralı tahkim edilmiş olan sur düzenini aşmak zorundaydı. Buna karşın Haliç’in sakin suları bir kuşatma sırasında savunmanın zayıf bir noktasını oluşturuyordu. Haliç, şehrin tam göbeğine uzanan belli belirsiz boynuz şeklindeki formuyla burada rahatça demirleyebilen düşman…

Oku