Snegurka, Snegurochka (Slav Mitolojisi, Rus Folkloru)

Snegurka veya Snegurochka (Rusça Снегу́рочка, Снегу́рка), Rus masallarında İlkbahar ile Buz’un insanlarla dostluk kurmak için can atan kızı olarak bahsi geçmektedir. Mevsim geçişlerinin doğum-ölüm olarak görülmesinin yanı sıra Sneguroçka’nın eski bir kış tanrıçasının folklorik izi olduğu sanılmaktadır.

Sneguroçka masalı

Masala göre uzun süredir çocuk özlemi çeken, pencerelerinde kartopu oynayan komşu çocuklarını hüzünle seyreden bir çift kardan güzel bir kız yapınca bir mucize eseri kız canlanmıştır. Sneguroçka adını verdikleri kız büyüyerek beyaz tenli çok güzel bir genç kız olmuştur. Sıcak havalarda dışarı çıkmak istemeyen kızı arkadaşları ormandan meyve toplama bahanesiyle ailesinin de ısrarıyla dışarı çıkarmıştır. Meyve topladıktan sonra kamp ateşi yakan kızların yanına başlangıçta gitmek istemeyen Sneguroçka yalnız kalınca ateşe yaklaşmış ve erimiştir. Masalın bir başka versiyonunda ise kız Lel adlı bir çobanın güzel şarkısında duyduğu aşkın ne olduğunu bilmediği için üzülünce annesi kızı için dua etmiştir. Bahar perisinin âşık olma yeteneği verdiği kız Prens Mizgyr’in dikkatini çekmiş hatta adam karısı Kupava’yı da terk etmişse de aşkı tadınca kalbi ısınan veya güneş ışınlarına maruz kalan Sneguroçka erimiştir. Mizgyr ise tanrılarca lanetlenince bir göle atlayıp intihar etmiştir.

Sneguroçka masalı Aarne–Thompson sınıflandırmasında Kar kız 703 ve Kar çocuk 1362 numaralı tiplere uymaktadır. Sneguroçka zamanla Rus Noel geleneğinin bir parçası olmuş ve Rus Noel babası Ded Moroz’un yardımcısı olarak tasvir edilmiştir. Sneguroçka Nikolay 19. Yüzyılda Rimsky-Korsakov’un bir operası ile Aleksandr Nikolayeviç Ostrovsky’ın bir oyununa adını vermiştir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016