Sarasvati (Hint Mitolojisi)

Sarasvati (Sanskritçe सरस्वती), Hint Mitolojisinde yazma, öğrenme ve konuşmanın koruyucusu, bilgi, müzik, sanat ve bilim tanrıçası olan bir nehir tanrıçasıdır. Brahma’nın eşi olup, Lakşmi ve Parvati ile birlikte bir tanrıça üçlüsü oluşturmakta ve Brahma, Vişnu ile Şiva’dan oluşan tanrı üçlemesine evrenin yaratılış, düzen ve yıkımını sağlamakta yardım etmektedir. Sanskrit dilini ve Devanagari alfabesini bulduğuna inanılıp, Caynacıların da saygı gösterdiği tanrıça Budistlerce Gautama Buda’nın öğretisinin koruyucusu olarak görülmekte, Brahma’nın karısı olduğu için Brahmi de denilmekte, Burma’da ise Thurathadi adıyla bilinmektedir.

Sarasvati,  enstrüman çalan ince uzun boylu, beyaz tenli ay başlıklı güzel bir kadın olarak bir tavus kuşu veya kuğunun üzerine oturur pozisyonda tasvir edilmektedir.

Sularını göksel okyanustan aldığına inanılan Sarasvati’nin tüm nehirlerin en büyüğü ve anası olup, 7 kız kardeşi vardır. Günahlardan arındırıcı ve saflaştırıcı özelliği olan tanrıça paviravi (Şimşeğin Kızı), Asurya (Kutsal) ve Subhaga (Cömert) adlarıyla bilinmektedir. Bengal’de Ocak-Şubat aylarında kutlanılan Vasant Pançami (Bahar Bayramı) sırasında tanrıça Sarasvati heykeli önüne kalem, defter, kitap gibi armağanlar koyup, tapınılırken onun güzel söz söyleme ve bilgelik nitelikleri yüceltilmektedir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016