Amerikan Yerlileri Mitolojisi

Mapuçe Mitolojisi

Mapuçe Mitolojisi, Merkez ve Güney Şili ile Güneybatı Arjantin’de yaşayıp doğa ruhları (Bkz. Ngen) ile ata ruhlarına tapınan Mapuçe halkı bölgenin yerlisi olup, yaratılış söylencesi dâhil pek çok efsaneyi kuşaktan kuşağa günümüze dek aktarmayı başarmıştır.

Mapuçe dininde maçi adı verilen ve yaşlı kadınlardan oluşan şamanlar kötülükleri kovmak, yağmur yağdırmak için ayin düzenlemekteydi. Şifalı otları kullanma konusunda da nesiller boyu aktarılan bilgiye sahip olan maçilerin düzenlediği şifa ayinlerine maçitun adı verilmekteydi. Admapu adını verdikleri sözlü yasalara bağlı olarak yaşayan Mapuçe halkı çok sayıda tanrıya inanmakta, Kalku adlı büyücü ve cadıların kötülüklerinden korunmak için de maçilere ihtiyaç duymaktaydı.

KALKU

Şili ve Arjantin pampalarında yaşayan Mapuçe halkının inanışında karabüyü ile uğraşıp, doğanın negatif güçlerine hükmeden büyücü ve cadıların adı olup, verdikleri zararlar ancak maçi adı verilen şamanlarca engellenebilir veya düzeltilebilirdi. Kalkular kimi zaman insanlara zarar verebilmek için Ançimayen veya Çonçon kılıklarına girerek dolaşmaktaydı.

NGEN

Mapuçe halkının doğa ruhlarına verdiği isim olup, ngen “sahip” kelimesiyle ilişkilidir. Doğanın çeşitli özelliklerini temsil eden ngenler evrensel ruh Pu-am tarafından yaratılmıştır.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016