Hint Mitolojisi

Ateş Tanrısı Agni (Hint Mitolojisi)

Makale: Özhan Öztürk

AGNİ Hint Mitolojisinde üç Vedik tanrısından (diğerleri Surya ve İndra) birisi olan ateş tanrısıdır. Kurban ateşinin kişileştirilmiş hali olan Agni’nin sonsuza kadar genç kaldığına, cennete güneş, havada parlaklık ve yerde ateş olmak üzere üç biçimde bulunduğuna inanılmaktadır.

Mahabharata destanında Agni

Agnis adının Latince ignis “ateş” ile ilişkisi de dikkat çekicidir. Eski yazıtlarda “Suların boğası” olarak anılan tanrının sembolik olarak kozmik güçlerin suyu hamile bıraktığı, erkek ateşin dişi suyu döllemesiyle ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Diğer tanrıların habercisi olan göçebe bir savaşçı olarak da tasvir edilip, insanlar ile tanrılar arasında arabuluculuk yaptığına inanılan Agni evlerin ve özellikle güneydoğudaki Purakyotis bölgesinin koruyucusuydu. Mahabharata destanında çok sayıda varlığı yutan Agni’nin gücünü kaybettiği ve İndra’nın karşı çıkmasına karşın ancak Khandava ormanının tamamını yedikten sonra eski kudretini kazandığı kaydedilmiştir. İndra’nın engellemek istediği Agni, Krişna ve Arjuna yardımıyla amacına ulaşabilmiştir.

Ramayana destanında Agni

Ramayana destanında ise Agni kahraman Rama’ya yardım eden Nila’nın babası olarak tasvir edilmiştir. Agni kırmızı tenli, yedi kollu, koyu renk göz, kaş ve saç rengine sahip birisi olup, bir koçun sırtına binmekte, ‘yajngopavita’ adlı bir kıyafet giymekte ve boynuna meyve çelengi takmaktaydı.  Alevden yedi diliyle kurban yağını yalayıp içen tanrının günde üç kez odun ve yağ ile beslendiği, kafasıyla her yönü görebildiğine inanılmaktaydı. Harivamşa’da ise kırmızı atların çekebildiği, tekerlekleri yedi rüzgârdan oluşan bir araba üzerinde dört kollu eli mızraklı siyah kıyafetli olarak tasvir edilmiştir.

Agni’nin Ad ve Lakapları

Agni aynı zamanda Vahni (yakılacak adak kabul eden), Brihaspati (kutsal sözlerin efendisi), Vitihotra (inananı kutsayan), Dhananjaya (zenginleri yok eden), Kivalana (yanan), Dhumektu (duman işaretli), Chagaratha (koça binen), Saptajihva (yedi dilli), Pavaka (arındırıcı) ve Grihapati gibi adlarla da bilinmektedir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016