Çin Mitolojisi Halkbilim

Çin’de Anne-Baba Sevgisi, Atalara Saygı Eğitimi: Erh Shih Ssu Hsiao

Yazı: Özhan Öztürk

Çin’de evlatların dindarlığına dair çoğu abartılı fedakârlıkları içeren 24 bireysel örnek, atalara saygıyı öğretmek için çocukların eğitiminde kullanılmaktaydı. Erh Shih Ssu Hsiao adıyla bilinen Anne-Baba Sevgisinin abartılı ama örnek olması beklenen örnekleri aşağıdadır:

  1. İmparator Şun (MÖ 2317–2207) Babasından kötü muamele görmesine rağmen saygıda kusur etmemiştir.
  2. Tseng Şen (MÖ 505–347) Konfüçyüs’ün öğrencilerinden birisi olup annesine bağlılığıyla ünlenmişti.
  3. İmparator Wen (MÖ 179–156) Annesinin hastalığı boyunca 3 yıl boyunca kadının odasında kalmış, elbiselerini bile değiştirme fırsatı bulamamıştır.
  4. Min Sun (MÖ 6. Yüzyıl) Konfüçyüs’ün öğrencilerinden birisi olup, babası oğluna kötü davranan üvey anasını boşamaya kalktığında kadının iki çocuğunun üvey kalacağını söyleyerek razı olmamıştır.
  5. Çung Yu (MÖ 543–480) Konfüçyüs’ün öğrencilerinden birisi olup, yoksul akrabalarını sırtında pirinç çuvallarıyla ziyaret etmekteydi. Yıldırım tanrısının oğlu olduğu iddia edilen Çung Yu, Japonya’da Çiuyu adıyla bilinmekteydi.
  6. T’ung Yung (MÖ 2. Yüzyıl) Ailesini gömecek parası olmayınca kendini köle olarak satmışsa da sonradan evlendiği genç bir kız adamın kölelikten kurtulmasını sağlamıştır. Japon söylencelerinde adı Tovei’dir.
  7. Yen Tz’u (MÖ 2. Yüzyıl) Ebeveynleri dişi geyik sütü isteyince geyik spotu giyip bir sürünün arasına karışarak tedarik etmeye çalışmıştır. Japon söylencelerinde Enşi adıyla geçmektedir.
  8. Çiang Ko (MS 6. Yüzyıl) Haydutlar tarafından kaçırılan annesini sırtında eve kadar taşımıştır.
  9. Lu Hsü (MS 1. Yüzyıl) Annesine düşkünlüğü ve özverisiyle ünlü olup daha 6 yaşındayken zengin komşusunun evinde kendisine verilen portakalı yemeyip annesine götürmüştür. Japonya’da Rikuzoku adıyla bilinmekteydi.
  10. T’ang Fu-jen adlı kadın dişlerini kaybeden kaynanasını kendi memesindeki sütle beslemiştir.
  11. Wu Mêng (MS 5. Yüzyıl) Aynı odada uyuyan anne ve babasını uyandırmamak için sivrisinekler tarafından ısırılan yerlerini kaşımaya bile yeltenmeyen bir çocuğun adıdır. Japon söylencelerinde Gomo adıyla bilinmektedir.
  12. Wang Hsiang (MS 185-269) Üvey annesinin isteği üzerinde donmuş göl üzerinde çıplak sazan balığı avlamıştır.
  13. Kuo Çu (MS 2. Yüzyıl) Ailesi için yeterli yiyecek bulamayan adam karısına başka bir çocuk yapabilecekleri ama başka anneleri olmayacağı gerekçesiyle çocuğunu öldürmeyi teklif etmiştir.
  14. Yang Hsiang babasının hayatını kurtarmak için kendini bir kaplanın önüne atınca parçalanmıştır.
  15. Çu Şou-Ç’ang (MS 1031–1102) 50 yıl boyunca gerçek anasını aramış bulunca da ölünceye dek hizmet etmiştir.
  16. Yu Ç’ien-lou (MS 6. Yüzyıl) Hasta babasına bakabilmek için devletteki işini bırakmıştır.
  17. Ta’i Şun (MS 1. Yüzyıl) Topladığı olgun yemişleri annesine verirken ham olanları kendisi yemiştir.
  18. Lao Lai-tsu. 70 yaşında olmasına karşın bunamış ana babasını eğlendirmek için çocuk kıyafetleriyle dolaşmıştır.
  19. Huang Hsiang. Çocuk yaşta annesini kaybedince ömrünü babasına bakmaya vakfetmiştir.
  20. Çiang Şih. Kendisini yaşlı anasına bakmaya adamış, fedakârlığı bir mucize ile ödüllendirilmiş evinin yakınlarında içinde sazan balıkları bulunan bir pınar ortaya çıkınca anasını daha rahat besleyebilmiştir.
  21. Wang P’ou (MS 6. Yüzyıl) Bir çam ağacının altında ölen babası için o kadar çok gözyaşı dökmüştür ki ağacın kökleri çürümüştür.
  22. Ting Lan (MS 1. Yüzyıl) Annesinin ölümünden sonra kadının ahşap bir heykelini hayatı boyunca yanında taşıyıp saygı göstermiştir.
  23. Men Tsung (MS 3. Yüzyıl) Annesi soğuk bir kış günü haşlanmış bambu sürgünü yemek isteyince mevsimi olmamasına rağmen karlı havada taze sürgün aramaya çıkmıştır.
  24. Huang T’ing-Çien (MS 1050–1110)  Hasta annesinin bir dediğini iki etmeyen bir bilgedir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016