Bizans yapıları

Byzantium sikkeleri

Byzantium başlangıçta kendi ticaret güvenliğini sağlayabilmek için demir sikke basmışsa da bu durum uzun sürmemiştir. MÖ 4. Yüzyılda Pers para sistemine uygun bakır ve gümüş sikkeler basan kent 3. Yüzyıldan itibaren Rodos para sistemine geçmiştir. Klasik dönemde basılan tipik Byzantium sikkesi ön yüzünde yunus balığı üzerinde duran boğa arka yüzünde rüzgar değirmeni kanatlarıdır. Helenistik ve erken Roma dönemlerinde ise ön yüzde Demeter, Dionysos, Artemis gibi tanrıların portreleri arka yüzde ise kentin sembolü ay-yıldız ile kent adı ΒΥΖΑΝΤΙΩΝ yazısı bulunmaktadır. İmparatorluk döneminde ise sikkelerin ön yüzlerinde imparatorlarının büstlerine yer verilirken birkaç örnekte kentin mitolojik kurucusu Byzas’ın sakallı ve miğferli büstü de yer almıştır.

Byzantium sikkeleri

 

MÖ 357-340 Byzantium gümüş tetrobol. Ön yüzde yunus balığı üzerinde durup, bir ayağını öne kaldırmış boğa figürü arka yüzde dörtgen damga bulunmakta
MÖ 240–220 Byzantium gümüş tetradrahmi (13.9 gr). Ön yüzde başörtülü ve tahıl çelengi takan Demeter arka yüzde bir kaya üzerine oturan Poseidon bir elinde aphlaston (süs) tutarken, omuzunda trident (üç başlı mızrak) bulunmakta.
MS 161-180. Marcus Aurelius dönemi Byzantium bronz sikkesi. Ön yüzde miğferli ve sakallı tasvir edilen BYZAS, arka yüzde at başlı kadırga pruvası , dalgalar ve yunus tasvirleri ile HP monogramı ve EΠ AI ΠONTIKOY yazısı bulunmakta
MÖ 1. Yüzyıl Byzantium bronz sikkesi. Ön yüzde kumaşla örtülü Artemis büstü, ok kılıfı ve yay figürleri arka yüzde hilal formunda ay, 6 kenarlı yıldız figürü ile BΥZANTIΩN yazısı bulunmakta.
MÖ 240-230 Byzantium tetradrahmisi. Ön yüzde II. Ptolemy ile Hanedan damgası arka yüzde şimşek üzerinde duran kartal figürü bulunmakta.
MS 98-117. Trajan dönemi bronz Byzantium sikkesi Ön yüzde Trajan’ın çelenk takılı başı arka yüzde sorguçlu Korint başlığı bulunmakta.
MS 172-179. Caesar Commodus Augustus dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde Commodus ile Crispina büstleri arka yüzde Korint başlığı bulunmakta.
MS 196-217. Caracalla dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde imparatorun büstü arka yüzde imparatorun at üzerinde pelerinli, yerde tutsak aldığı bir kişi tasviri bulunmakta.
MS 198-209 Geta dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde imparatorun defne yapraklı ile süslü büstü arka yüzde ortada yunus etrafında ton balıkları figürleri bulunmakta.
MS 217 – 218. Diadumenian dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde zırh giymiş imparatorun büstü arka yüzde yelken açmış bir kadırga figürü bulunmakta.
MS 222-235 Severus Alexander dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde defne yaprakı çelenk ile süslü portresi arka yüzde iki hasır meşale arasında Byzantion yazısı.
MS 222-235 Severus Alexander dönemi Byzantium sikkesi. Ön yüzde zırh kuşanmış imparatorun portresi arka yüzde imparatorun ata binerken, bir leinde mızrak tutup diğer elini havaya kaldırmış tasviri.

Kaynak: Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi (Genişletilmiş 3. Baskı). Nika Yayınları. Ankara, 2016

Bizans Tarihi Makale Serisi

Byzantium Kuruluş Söylencesi
Byzantium: Antik Topografya ve Antik Çağ Tarihi
Byzantium Kuşatması (Roma İç savaşı) 193-195
Byzantium Sikkeleri
Byzantium Tarihi: Konstantinopolis’e dek
Konstantinopolis’in Kuruluşu
Konstantinopolis: Antik eserlerin başkente getirilmesi
Konstantinopolis Aristokrasisi
Konstantinopolis Ermenileri
Konstantinopolis Surları
Konstantinopolis Sarnıçları
Konstantinopolis: Bizans dönemi tarihi
Konstantinopolis: 1204 Latin İşgali
Konstantinopolis: 1261 Latin İşgalinin Sona Ermesi
Konstantinopolis: 1394-1403 ve 1422 Başarısız Osmanlı Kuşatmaları
Konstantinopolis’in Sonu: 1453 İstanbul’un Fethi